Σπαθόχορτο ή βαλσαμόχορτο και φασκόμηλο απ΄τον ψηλό Άι-Λια (Ιούνιος 2020)

Σπαθόχορτο ή βαλσαμόχορτο (υπερικό το διάτρητο), φυτό με ισχυρές αντιφλεγμονώδεις και άλλες ιδιότητες. Λένε, ότι ονομάστηκε σπαθόχορτο, γιατί επούλωνε τα τραύματα των πολεμιστών από τις σπαθιές. Ο Παράκελσος είχε πει γι' αυτό ότι " Δεν είναι δυνατόν να βρεθεί καλύτερο φάρμακο για τις πληγές, διαθέσιμο σε όλες τις χώρες". Απ' αυτό παρασκεύαζαν και αλοιφή για να μη μυρίζουν οι νεκροί και γι' αυτό η ταρίχευση ονομάζεται και βαλσάμωμα. Εμείς κορφολογήσαμε λίγο σπαθόχορτο στην περιοχή του Κασλά, υπάρχει αρκετό και σε περιοχές του ψηλού Άι-Λια, και τώρα θα το αφήσουμε σε γυάλινα βάζα στο φως, όχι στον έντονο ήλιο για να μη ταγκιάσει το ελαιόλαδο, για 40-50 μέρες για πάσα ενδεδειγμένη χρήση του σπαθόλαδου στο μέλλον. Περισσότερες πληροφορίες για το σπαθόχορτο στο γκούγκλη.

Δίπλα στο σπαθόχορτο στεγνώνει το φασκόμηλο, στην Κοζάνη το λέμε και καντιλίνα, άφθονο στον ψηλό Άι-Λια, αφού φύεται σε ξηρούς και πετρώδεις τόπους, στ΄ς μπιστιρές δηλαδή, για αφέψημα το χειμώνα, τα φύλλα του, αλλά και για τη μαγειρική και άλλες φαρμακευτικές χρήσεις, έχει στομαχικές, τονωτικές και καρδιοτονωτικές ιδιότητες ενώ χρησιμοποιείται και κατά των νευραλγιών. Χρειάζεται προσοχή στη χρήση του. Για περισσότερες πληροφορίες επίσης στο γκούγκλη.

Η συλλογή και το κορφολόγημα γίνεται πάντα με προσοχή, σεβασμό και αγάπη για τη φύση, χωρίς πλεονασμό, τόσο όσο για να ελαφρύνει το φυτό και να ξανατινάξει ανθούς και μικρά βλασταράκια. Από το 2020, δεν ξαναμαζέψαμε, έχουμε ακόμα φασκόμηλο, ίσως φέτος λίγο σπαθόχορτο.

Ταξίδι στο Μαρόκο με την Άλια (travel with Alia Ait Mpen Sbani), Μάρτιος 2022

Ταξίδι στο Μαρόκο με την Άλια (Travel with Alia), μια ελληνομαροκινή νεαρή, μόλις 23 ετών, αγωνίστρια της ζωής, που τα καταφέρνει περίφημα. Η ωριμότητα, η εργατικότητα και η ευστροφία του μυαλού της αξιοθαύμαστες. Μοναδική εμπειρία της εκδρομής η πορεία με τις καμήλες στην έρημο Μερζούγκα, κομμάτι της Σαχάρας, και η διανυκτέρευση σε κατασκήνωση Βερβέρων. Τόσο οι οδηγοί των καραβανιών, όσο και τα παιδιά που δουλεύουν στα camps της ερήμου είναι από τη γύρω περιοχή, φτωχά παιδιά, που ζουν από τον τουρισμό. Πέντε ευρώ, μας είπε η Άλια, ότι δίνουν στους καμηλιέρηδες για μια πορεία 2 ωρών περίπου. Περισσότερο περιμένουν να ζήσουν από το χαρτζιλίκι των τουριστών. Όλοι τους ευγενέστατοι, δοτικοί, χαμογελαστοί, ζέσταναν και κατέκτησαν την καρδιά μας. Η συμπεριφορά τους εικόνα χαραγμένη στο νου. Βερβέρικη μουσική και φαγητό κάτω από τον έναστρο ουρανό της ερήμου ..., όλα τόσο διαφορετικά, τόσο αληθινά, τόσο ανθρώπινα. Ξεχάσαμε για λίγο την ασχήμια των ημερών.

Στο πρόγραμμα της και η φιλοξενία στο μαροκινό σπίτι της που παραχωρεί στον μαροκινό πατέρα της, τη δεύτερη μαροκινή σύζυγο του και το ετεροθαλές αδελφάκι της. Η δική της ελληνίδα μητέρα ζει πλέον στην Ελλάδα, Πάσχα η μαμά, Ραμαζάνι ο μπαμπάς, μας είπε η Άλια, κάποια στιγμή ... Εμείς μπαμπά και κόρη τους χαρήκαμε και όλη την μαροκινή οικογένεια, γιατί μας φιλοξένησαν ζεστά και νοστιμότατα. Για να δείτε πώς είναι ένα μεσοαστικό σπίτι στο Μαρόκο, να δοκιμάσετε σπιτικό μαροκινό φαγητό, να απολαύσετε το τσάι μας σερβιρισμένο από το μπαμπά μου, να χορέψουμε με τη μουσική μας. Πόσο σ' ευχαριστούμε Άλια και μπαμπά και δεύτερη σύζυγο του μπαμπά! Η τελευταία μαγειρεύει υπέροχα, ο μπαμπάς τη βοηθούσε καλύτερα κι από Σκανδιναβό σύζυγο και σέρβιρε το τσάι με μαεστρία, η Άλια μάλλον ψιλοξεκουράστηκε για λίγο. Το μενού είχε απ΄ όλα, ορεκτικά, φαγητά, γλυκά, όλα πολύ πολύ εύγευστα, αλλά η σούπα χαρίρα της νοικοκυράς, θεσπέσια, όπως και η τρυφερότητα και το καμάρι του μπαμπά για το κορίτσι του, την Άλια, που καθρεφτιζόταν συνεχώς στα μάτια του.

Ναι, τα μεσοαστικά σπίτια τους είναι πολύ πιο φτωχικά από τα δικά μας, οι οικοδομές τους συχνά ασοβάτιστες, οι σκάλες τους τσιμεντένιες, κεντρική θέρμανση δεν υπάρχει, τα δωμάτια ένα ή δύο, βολεύονται, το δωμάτιο υποδοχής με καναπέδες γύρω γύρω, μεντέρια μάλλον, για να χωράνε πολλοί, βρίσκονται συχνά μεταξύ τους. Η μουσική, με τα δικά μου γούστα, για ωτοασπίδες. Όμως ακούγοντας οι γείτονες ότι υπάρχει κάποιο γλέντι έρχονταν κι αυτοί και ήταν ευπρόσδεκτοι όλοι τους. Περισσότερο χόρεψαν εκείνοι παρά εμείς. Πράγματι μοναδική αυθεντική εμπειρία! Ευχαριστούμε πολύ Άλια!

Στα υψώματα του Dades, νοτιοανατολικό Μαρόκο (ταξίδι στο Μαρόκο, Μάρτιος 2022)

Οάσεις, ποταμοί, ποταμάκια και κατακόκκινα βουνά, λαξεμένα από τους αέρηδες της ερήμου, με δακτυλοειδείς σχηματισμούς να δείχνουν τον Αλλάχ, το δικό τους θεό, που κουνώντας με τη σειρά του αυστηρά το δικό του δάχτυλο τους καταδυναστεύει, ιδιαίτερα τις γυναίκες, μισογύνης θεός κι αυτός. Διπλώνονται πολλές φορές τη μέρα για να τον προσκυνήσουν με βαθιά την πίστη ότι ορίζει τις ζωές τους και η σκέπη του είναι η μόνη που υπάρχει για να καταφεύγουν.  Αρσενικού γένους, θεός και άντρες, φαίνεται να τα βρήκαν και τους γέμισε προνόμια. Μπορείτε να παντρεύεστε επίσημα μέχρι τέσσερις γυναίκες τους είπε, δεν είναι λίγες,  θα κάνετε πολλά παιδιά, τα αρσενικά έχουν μεγαλύτερη αξία, μπορούν να γίνουν στρατός κι οι στρατοί βοηθάνε τους θεούς να αυξάνουν την επικράτεια τους. Πρέπει, βέβαια να μπορείτε να τις ζήσετε, τα βασικά, αλλά αυτό είναι δικό σας πρόβλημα, ανθρώπινο, δεν μπορώ θεός εγώ να ασχολούμαι με την καθημερινότητα σας. Έχει και η πολυγαμία τα αρνητικά της. Και τα συμφώνησαν.

Παρά τα συμφωνηθέντα και ισχύοντα ακόμα, πλέον δεν παντρεύονται συχνά τέσσερις γυναίκες, παραμένουν στη μία, οι φτωχοί γιατί δεν μπορούν να ανταποκριθούν οικονομικά και μερικοί πλούσιοι, άντρες και γυναίκες γιατί στην κοινωνική συμπεριφορά δυτικοποιήθηκαν. Ακόμα και ο βασιλιάς τους παντρεύτηκε επίσημα δύο, χώρισε και με τις δύο και προς το παρόν δεν αποφασίζει να ξαναπαντρευτεί. Τον ξετίναξαν, αλλά ακόμα περισσεύουν πολλά πλούτη. Σε κάθε μεγάλη πόλη διαθέτει τουλάχιστον τρία τέσσερα παλάτια.

Στα υψώματα του Νταντές, σ' ένα ξέφωτο που σου έκοβε την ανάσα με την ομορφιά του τοπίου, ώρα απογευματοβραδινή, της δύσης του ήλιου, τότε που το κόκκινο των βουνών σε τυφλώνει σχεδόν με την ένταση του, συναντήσαμε ένα μικρό αντράκι, ένα παιδάκι, τόσο γλυκό που αποκλείεται ακόμα να προβληματίζεται για τα παραπάνω, βλέπει όμως, ακούει, μαθαίνει, μιμείται.. Είχε αραδιάσει κάτι ανώμαλες μικρές πέτρες πάνω σε μια μεγαλύτερη και μάλλον έπαιζε τον έμπορα, χωρίς να διαλαλεί την πραμάτεια του. Ήταν και ο μόνος πωλητής στο σημείο. Η γλύκα του και το ντροπαλό του βλέμμα κατέκτησαν την καρδιά μας. Του δώσαμε χωρίς να πάρουμε κάτι, μόνο κάποιες φωτογραφίες για να θυμόμαστε το γλυκό αυτό βερβερινάκι, που μόλις φύγαμε έτρεξε με φτερά στα πόδια για το πλινθόκτιστο σπιτάκι του, κάπου στο βουνό, να παραδώσει τα αναπάντεχα δωρίσματα. Γλυκό γατόνι!

Ταξίδι στο Μαρόκο, Μάρτιος 2022 (φάκελος με όλες τις αναρτήσεις)

https://matinaal.blogspot.com/2022/07/travel-with-alia-ait-mpen-sbani-2022.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/03/blog-post_87.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/04/blog-post_7.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/03/blog-post.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/04/blog-post_23.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/04/blog-post_10.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/04/blog-post_5.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/04/blog-post.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/03/blog-post_22.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/03/blog-post_20.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/03/blog-post_27.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/07/dades-2022.html

Το Μοναστήρι της Αλκομπάσα στην Πορτογαλία, Πέτρος και Ινές (ταξίδι στην Πορτογαλία, Οκτώβριος 2021)

Δεν είναι ένας δεν είναι δύο, οι έρωτες με τραγικό τέλος. Η Κλεοπάτρα και ο Μάρκος Αντώνιος, ο Ρωμαίος και η Ιουλιέτα, ο Τριστάνος και η Ιζόλδη, η Άννα Καρένινα και ο Κόμης Βρόνσκι, ο Μιμίκος και η Μαίρη...τόσοι, ων ουκ έστιν αριθμός. Στην Πορτογαλία μάθαμε για την Ινές ντε Κάστρο, ερωμένη του βασιλιά, Πέτρου Α΄ της Πορτογαλίας (14ος αι.). Ο πεθερός ανένδοτος, δεν την ήθελε για νύφη του κι έβαλε να τη δολοφονήσουν. Τόσος ο πόνος του Πέτρου Α', που την ξέθαψε κι έβαλε όλους να φιλούν το χέρι του λειψάνου, να την αναγνωρίσουν βασίλισσα τους, έστω και νεκρή. Ζήτησε δε, όταν αποδημήσει εις Κύριον να ταφεί δίπλα της. Έτσι στο ρωμαιοκαθολικό μοναστήρι της Αλκομπάσα οι δυο σαρκοφάγοι στέκονται εκατέρωθεν του ιερού με την ελπίδα να αναστηθούν στη Δευτέρα Παρουσία και να ξανασμίξουν. Θαρρώ θα βαρεθούν να καρτερούν κι αν πέρασαν σε κανένα άλλο τμήμα του παραδείσου με ουρί και ουραίους, πάνε περίπατο οι όρκοι. 

Εκτός από το ωραίο αυτό γοτθικού ρυθμού, με κάποιες επιρροές μπαρόκ ρωμαιοκαθολικό μοναστήρι που ιδρύθηκε αρχικά ως εκκλησία το 12ο αι., σύμβολο νίκης εναντίον των Μαυριτανών και αργότερα  μοναστήρι του τάγματος των Κιστερκιανών (ουφ) - τι ωραίοι χριστιανικοί σκοποί και κατακερματισμοί! - εκτός λοιπόν από το μοναστήρι, η μικρή πόλη Alcobaca, όσο την είδαμε στα κεντρικά της σημεία, καλούτσικη είναι κι αυτή, με το ποταμάκι της το ιστορικό της κέντρο, τουριστική χάριν κυρίως του συγκεκριμένου μοναστηριού και της ιστορίας του. Φάγαμε πάντως εκεί ωραία γλυκά, απέναντι ακριβώς από το μοναστήρι. - όπου ως Έλληνες χυμήξαμε πέντε έξι άτομα ρωτώντας ταυτοχρόνως ένα άτομο τι είναι αυτό το γλυκό και από τι είναι φτιαγμένο το άλλο και ποιο είναι το παραδοσιακό; Η μια και μοναδική κοπέλα που μας εξυπηρετούσε έπαθε, ευτυχώς ο υπέροχος ξεναγός μας, ο ένας και μοναδικός Βίκτωρ Σάντος, που μας γνωρίζει κι απ' την καλή κι απ' την ανάποδη, βοήθησε. Και οι δυο στο τέλος ήταν ιδρωμένοι. - Έλεγα λοιπόν ότι το ζαχαροπλαστείο βρίσκεται απέναντι από την άπλα του μοναστηριού, αφού όλα τα μνημεία και εκεί καμαρώνουν και αναδεικνύονται μέσα σε μεγάλα ανοίγματα και πλατείες. Παντού, εκτός από ... γνωρίζετε. Ξεκουραστήκαμε ορισμένως και πήραμε δυνάμεις για τη συνέχεια του ωραίου ταξιδιού μας. Η Πορτογαλία είναι ένας αναπάντεχα για εμάς πανέμορφος τόπος και προορισμός. Θα ξαναπηγαίναμε.

Φάκελος με όλες τις αναρτήσεις μου για το ταξίδι στο Παρίσι, Νορμανδία, κάστρα Λίγηρα (Μάιος 2022)

     

                                                                                                         .     

https://matinaal.blogspot.com/2022/05/blog-post_30.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/05/ile-aux-cygnes.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/05/blog-post_27.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/05/chateau-de-chambord.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/05/blog-post_24.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/05/chateau-de-chenonceau.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/05/blog-post_23.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/05/blog-post_21.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/05/blog-post_19.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/05/blog-post_17.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/05/blog-post_16.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/05/blog-post_15.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/05/disneyland.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/05/blog-post.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/08/blog-post_96.html

https://matinaal.blogspot.com/2022/09/2022_12.html

Κρουαζιέρα στον ποταμό Δούρο (Ντουέρτο) στο Πόρτο (Ταξίδι στην Πορτογαλία, Οκτώβριος 2021)

 Την κρουαζιέρα στον ποταμό Δούρο (Ντουέρο) στο Πόρτο την κάναμε απόγευμα προς σούρουπο. Πάγουσαμι. Παραμείναμε όμως στο κατάστρωμα, γιατί θέλαμε να μη χάσουμε τίποτα απ' τις ωραίες εικόνες δεξιά, αριστερά. Τίγκα το πλοιάριο, τίγκα οι αποβάθρες, τίγκα τα εστιατόρια και καφέ κοντά στην αποβάθρα (έξω δεν είχε τόσο κρύο, μια ελαφριά δροσιά). Απολάμβανε ο κόσμος την ελευθερία του στην μετακορωνοϊό εποχή. Μουσική σε άλλα πλοιάρια με ειδικό πρόγραμμα, μουσικοί κοντά στην αποβάθρα και κατά διαστήματα στις όχθες του Ντουέρτο. Χρειαζόμαστε ελευθερία έκφρασης και άλλα πολλά βέβαια για να είμαστε ευτυχισμένοι. Αποκτάς ή κατακτάς ένα, πας για το επόμενο κ.ο.κ., αρκεί να υπάρχει ένα μέτρο. Κι εμείς οι απλοί και με μικρές οικονομικές δυνατότητες άνθρωποι, έτσι ζούμε. Και ναι, τα ταξίδια δεν απαιτούν πολλά λεφτά, είναι θέμα προτεραιοτήτων. Άλλοι, ας πούμε έχουν σπιταρόνες, ακριβά έπιπλα, αυτοκινητάρες, άλλοι ξοδεύουν και καταναλώνουν σα να μην υπάρχει αύριο στην καθημερινότητα τους, άλλοι επενδύουν στα ταξίδια. Μαζί τους. Παρά το κρύο - είχαμε κουκουλωθεί με ότι ρούχο διαθέταμε με το σύζυγο - ό,τι είδαμε μια ομορφιά χαραγμένη στην καρδιά.

Ο σιδηροδρομικός σταθμός στο Αβέιρο της Πορτογαλίας (ταξίδι στην Πορτογαλία, Οκτώβριος 2021)

Το πρώτο αξιοθέατο που είδαμε στην όμορφη αυτή πόλη ήταν ο παλιός σιδηροδρομικός σταθμός. Τους εξωτερικούς του τοίχους διακοσμούν κεραμικά με σκηνές από τη ζωή των κατοίκων της περιοχής. Εικόνες με τις τοπικές ενδυμασίες, τις επαγγελματικές ενασχολήσεις των ανθρώπων σε γη και θάλασσα ... όλες στα χρώματα του μπλε άσπρου, κάνουν το κτίριο έργο τέχνης. Η ομορφιά γλυκαίνει την ψυχή, ακόμα και του ταλαιπωρημένου και αγχωμένου ταξιδιώτη. Δίπλα ακριβώς ο νέος σιδηροδρομικός σταθμός, όχι κάτι ιδιαίτερο αρχιτεκτονικά, αλλά λειτουργικός με κόσμο να πηγαινοέρχεται συνεχώς για Πόρτο, Λισαβόνα - το Αβέιρο βρίσκεται μεταξύ τους - ή σε άλλους κοντινούς προορισμούς. Έβρεχε στο Αβέιρο, αλλά είπαμε, η ομορφιά σώζει και γλυκαίνει τη βροχερή μέρα του τουρίστα. Δεν μπόρεσα συνειρμικά να μη σκεφτώ, αντίστοιχους σταθμούς στην Ελλάδα, κάποιοι απ΄ αυτούς μικρά και όμορφα κτίρια, πλην όμως εγκαταλειμμένα, κακοποιημένα από πρόχειρες επεμβάσεις που αλλοιώνουν την αρχιτεκτονική τους, βρώμικοι, άβαφοι, γεμάτοι σκουπίδια. Ναι, ναι, οι άχρηστοι, γνωρίζουμε όλοι ποιοι είναι.

Στην τελευταία φωτογραφία, στο σύγχρονο σιδηροδρομικό σταθμό, ο Jose Alfonso ή Zeca, πορτογάλος δάσκαλος, τραγουδιστής και τραγουδοποιός, σύμβολο του εργατικού κινήματος και της πολιτικής αριστεράς. Τα τραγούδια του εκφράζουν την περίοδο της αντίστασης του λαού, της επανάστασης των Γαρυφάλλων, ενάντια στη δικτατορία του Estado Novo (1933-1974), περισσότερο γνωστή ως δικτατορία του Σαλαζάρ,

Οι γυναίκες της Ναζαρέ (ταξίδι στην Πορτογαλία, Οκτώβριος 2021)

Η θεια μ' η Αμερσούδα τρία βρακιά φορεί ... οι γυναίκες της Ναζαρέ φορούσαν κάποτε επτά φούστες, τη μια πάνω στην άλλη, βρακιά δε γνωρίζω. Διαφόρων χρωμάτων και κοντές, όχι ιδιαίτερα κολακευτικές, αλλά η παράδοση, δηλαδή οι εργασίες που έκαναν κοντά στη θάλασσα, όπως το άπλωμα του μπακαλιάρου, επέβαλε και τον ενδυματολογικό κώδικα 

Η μία από τις φούστες ήταν μαύρη. Τη φορούσαν όταν οι άντρες τους, ανοίγονταν στον ωκεανό για ψαριές, σημάδι αγωνίας για τη μοίρα τους. Πόσο επικίνδυνο ο απρόβλεπτος, βαθύς και άγριος ωκεανός να είναι ο κύριος τροφοδότης σου. Σε κάποιες περιπτώσεις σημάδι ότι είναι μόνες και το πεδίο ελεύθερο. Αναλόγως την αγάπη που τους έδενε.

Κάποιες γυναίκες στη Ναζαρέ, φορούν τις φούστες αυτές, την παραδοσιακή τους ενδυμασία, και σήμερα για τουριστικούς λόγους. Αυτές που είδαμε εμείς πουλούσαν ξηρούς καρπούς και άλλα εδέσματα ή αναμνηστικά. Οι τουρίστες αδιάκριτα, με αγένεια ενοχλητική πέφτουν πάνω τους να τις φωταγραφίσουν, τις αγκαλιάζουν για τις ανάγκες της πόζας, χωρίς την άδεια τους κι αυτές κάθονται υπομονετικά, ελπίζοντας ότι θα αγοράσουν. Κάποιοι απομακρύνονται ξεδιάντροπα, νομίζουν οι ξεσαμάρωτοι ότι είναι υποχρεωμένες. 

Δίστασα να τις φωτογραφίσω, ακόμα κι όταν αγοράσαμε καραμελωμένους καρπούς από τον πάγκο τους, δε στήθηκα με την αναίδεια του εκμεταλλευτή, αλλά ένα δυο πλάνα, πολύ πολύ διακριτικά τα τράβηξα, όχι τα πρόσωπα τους, ίσα για να μπορώ να γράψω κάτι γι΄ αυτές.

 

Επίσκεψη σε αγαπημένους συγγενείς και φίλους (Ιούλιος 2022)

Η νύφη όντας θα γεννηθεί, της πεθεράς θα μοιάσει. Έχουμε έναν ολόκληρο τόμο (όλα τα παιδιά της) με τα ποιήματα της πεθεράς και τώρα προς έκδοση, ηλεκτρονική αποθήκευση δηλαδή, και τα ποιήματα του μεγάλου της γιού. Κάθε φορά που ανταμώνουμε έχει κι ένα ποίημα για την περίσταση. Για όλα τα σημαντικά της οικογένειας του και των αγαπημένων του. Συγκινούμαστε, απολαμβάνουμε την παρέα μας, γελάμε, τι άλλο; Στο τελευταίο συναπάντημα μας επιφύλασσε δύο, ένα για καλωσόρισμα κι ένα για ξεπροβόδισμα. Ε, είπα κι εγώ να τους ευχαριστήσω ομοίως και να επιβεβαιώσω και το ρηθέν περί νύφης και πεθεράς. Κάτι πρόχειρο, σ' ένα τεταρτάκι γραμμένο, που όμως έτυχε καλής αποδοχής. Διασκεδάζουμε απλώς, με όμορφο τρόπο θαρρώ και για την επόμενη μας συνάντηση δεσμευτήκαμε για "ποιητικά δρώμενα" τρεις της ωραίας παρέας.

Αγαπημένοι μας συγγενείς και φίλοι 

Η αγάπη είναι ωραία

μα για τους ξένιους, έχει κούραση μοιραία.

Πότε εμείς σε σας και πότε εσείς σε σας και πάλι,

μα είναι ωραία στο περιγιάλι. 

Έφη μας, προϊσταμένη, οικοδέσποινα ευλογημένη.

Να είσαι!

Μα το σόι είν' μεγάλο,

δε σ' αφήνουν οι συγγενείς να είσαι σ ' όλα συνεπής. 

Γιάννη μας, αδέλφι μας, τα αδέλφια σκίζουν τα  βουνά,  εμείς κάτι χιλιόμετρα μοναχά.

Ραψωδέ και ποιητή, έγραψες ρίμα καλή 

για το καλωσόρισμα,  μα και για το βραδοαπόγευμα.

Σ' άλλο σπίτι, διπλανό εξοχικό, ανοιχτό, μα και τόσο ζεστό, 

Φλώρα μου, Φλωράκι μου, φίλη μου πληθωρική, μα και κάποιους τόνους χρυσή. 

Η ζωή πίσω να σας δίνει,

με τον Γιώργο σου υγεία, αγάπη και γαλήνη. 

Αχιλλέα μας, μες την καρδιά μας.

Σύντομα με το πτυχίο, μα και με σύντροφο λαχείο. 

Λίλη μας και ελαφίνα, Αλέκο και Παυλάκη,

έτσι όπως σας βλέπαμε στο χθεσινό το πάρτι 

πολύ σας μακαρίσαμε και την εικόνα σας

ως εικόνα ευτυχίας στην καρδιά κρατήσαμε.

Χρήστο, Αθηνά,  Γιαννάκη,

το αυτό και δι' υμάς. 

Υγεία και μακροζωία στα σπίτια σας, μα και σε μας!

Ας κρατήσουν οι χοροί,  πάντα να ανταμώνουμε και να ξεφαντώνουμε.

Ξέρετε εσείς,  πότε εμείς σε σας και πότε εσείς  σε σας.

Κι επειδή η αγάπη μου κι η Μάρω μου  μιλάνε συνεχώς,  

κάπου εδώ τελεία βάζω 

και για το μέλλον άλλα τάζω. 

Αγαπημένοι μας, σαν τον Όλυμπο κοντά  σας

η αξία  η δικιά  σας.

Τάκης Χάτσιος

https://takis-chatsios.wixsite.com/arts

Τον αγαπώ με την έννοια της εκτίμησης. Πάντα τον συμπαθούσα, από τα μαθητικά χρόνια του δημοτικού σχολείου - ήμασταν συμμαθητές - κι αργότερα ως νέο και φοιτητή, χωρίς να κάνουμε παρέα, από μακριά, για μένα ο Τάκης ήταν πάντα ένα καλό και ήσυχο παιδί. Μορφωμένος, ευγενικός, σύζυγος της Νίνας - συνάδελφος φιλόλογος - άλλο καλό και όμορφο κορίτσι και βέβαια ένα ωραίο ζευγάρι στα μάτια τα δικά μου. Είμαι βέβαιη, αν και ξεκινάω αντίστροφα, ότι κάποια από τα συγχαρητήρια για όσα σπουδαία κατάφερε ο Τάκης ανήκουν και στη γυναίκα του, τη Νίνα.

Αλλά πότε και ποια σπουδαία κατάφερε ο Τάκης; Χαμπάρι δεν είχα για πολλά χρόνια, γιατί γνωρίζαμε ο ένας τον άλλο, μπορεί να χαιρετιόμασταν στο δρόμο, αν συναντιόμασταν, αλλά μάλλον αμφότεροι δεν κυκλοφορούσαμε πολύ. Ο Τάκης, υποθέτω, γιατί έχει αφιερωθεί στην οικογένεια και στην τέχνη.

Και πόσο καλά έκανες, Τάκη, για να έχουμε σήμερα τη χαρά και την τύχη να βλέπουμε τα άλματα που έκανες στο χώρο της τέχνης που κινείσαι και να θαυμάζουμε τα έργα σου και τον δημιουργό τους.

Φηφιακή ζωγραφική, σαν να λέμε (προς το παρόν) ανιδιοτελής προσφορά και αγάπη για την τέχνη σαν αυτή της μάνας ή του πατέρα για το παιδί του, χωρίς ανταλλάγματα, τουλάχιστον ανάλογα με το μέγεθος της προσφοράς.

"Τι προσδοκάς για το μέλλον, Τάκη;" τον ρώτησα, έχοντας στο μυαλό μου την καλλιτεχνική του φύση.

"Το θάνατο." μου απάντησε, αστειευόμενος ή συνοπτικά διαλογιζόμενος.

"Ε, ρε  Τάκη, αυτό ισχύει για όλους, αλλά μ'κροί είμαστε ακόμα."

Ωστόσο, λογικά, η ζωγραφική στο μέλλον θα είναι ψηφιακή. Μπορεί τα παιδιά μας να διακοσμούν τους τοίχους των σπιτιών τους με απλές ή περίτεχνες ηλεκτρονικές κορνίζες και ο δημιουργός ζωγράφος και πάροχος της ψηφιακής εικόνας να αμείβεται για το έργο του, ελπίζω όχι με τον υπερεκτιμημένο και παράλογο τρόπο που γίνεται σήμερα με κάποιους ζωγράφους και τους πίνακες τους. Πρωτοποριακός καλλιτέχνης, πρωτοποριακά έργα, αριστουργήματα για τη δική μου αισθητική.

Κάθε έργο σου, Τάκη, με ταξίδεψε, μου δημιούργησε συνειρμούς και αναφορές σε πράγματα αγαπημένα ή οικεία, μορφές, υφές, χρώματα, σκιές, μονοκοντυλιές, σχήματα, φτιαγμένα ή τοποθετημένα εκεί που πρέπει με την ακρίβεια χιλιοστού, έτσι ώστε το αφηρημένο και αφαιρετικό να αποκτούν μορφή και ερμηνεία στο μυαλό του καθένα από μας.

Ένιωσα κι εγώ συγκίνηση κάποιες στιγμές. Μπορεί να συντέλεσε (πολύ λίγο) και η υπέροχη μουσική υπόκρουση. Ποιότητα και υψηλή τέχνη πάει να πει ανάταση ψυχής. Πώς να μη φύγουν συγκινημένοι από τα εγκαίνια της έκθεσης οι άνθρωποι που είχαν την τύχη να παρευρεθούν. Χάτσιος και Δημόπουλος τους εκστασιάσατε. Ο μπαμπάς μου, που ήταν και καλός ψάλτης στον Αη Γιώρ' έλεγε:

 " Έψαλα ένα χερουβικό σήμερα, Αρτεμισούλα, τις έκανα όλες τις χήρες κι έκλαψαν" Αυτά κι εσείς!

"Ούτε κατάλαβα πώς έφυγε ο Βασίλης  μετά το πέρας της εκδήλωσης " μου είπες.  Ένας είναι ο Μέγας Βασίλειος της Κοζάνης που προφανώς δεν άντεξε τη συγκίνηση της μυσταγωγίας.

Τι να σας κάνουμε εσάς τους σπουδαίους καλλιτέχνες και δημιουργούς της Κόζιανης (δεν είναι του παρόντος να αναφερθώ σε ονόματα);. Αν ζούσατε αλλού κι όχι στο αλλούφανπαρκ, θα τυχαίνατε και της αναγνώρισης που σας αρμόζει.

Εμείς αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να σας εκτιμάμε. Προς ένδειξη, Τάκη, αντί να σου φιλήσω το χέρι φεύγοντας, σου έκανα μια ζεστή αγκαλιά, για να μη νιώσεις άβολα.

Kαι σ΄ανώτερα εύχομαι!

https://takis-chatsios.wixsite.com/arts

Η οροσειρά του Άτλαντα στο Μαρόκο (Μάρτιος 2022)

Δε φτάσαμε στις κορυφές του - η ψηλότερη φτάνει τα 4.167 μ. - φτάσαμε σε υψόμετρο 2.500 μέτρων περίπου, πήραμε όμως μια γεύση από τη δροσιά του, Μάρτιος μήνας ακόμα, και κρύο το έλεγες, είδαμε τα χιόνια του στις ολόγυρα κορφές του δρόμου που διανύσαμε, αγναντέψαμε πηλόχτιστα βερβέρικα χωριά ή πιο σύγχρονα πάνω στον ασφαλτοστρωμένο δρόμο μας, κάναμε στάσεις σε καφέ και εστιατόρια για ταξιδιώτες, είδαμε φτωχούς λιανέμπορους να πουλάνε πετρώματα με απολιθώματα, πέτρινα μικρά γλυπτά κι ασημικά σε ξέφωτα με πανοραμική θέα, εκεί που κι εμείς οι φωταγραφιόπληκτοι επισκέπτες σταματούσαμε για να απαθανατίσουμε στιγμές, αυτές που συντροφεύουν τη μνήμη μας στην καθημερινότητά μας. Είναι επιβλητικός ο Άτλαντας με τον όγκο του, γοητευτικός και δυνατός, νιώθεις τη βαρύτητα του γίγαντα και της ιστορίας του, όσο κι αν στο διάβα των αιώνων ο πολιτισμός που έφτασε σε πολλά σημεία του, κυρίως με τις ορδές ημών των τουριστών, ελάφρυνε την αγριότητα και τους κόπους του να κουβαλά τη γη. Τον φαντάζομαι να υπάρχει σα μορφή κάπου στις απάτητες κορφές ή σπηλιές, να μην κουβαλά πια στους ώμους του το βάρος όλου του κόσμου - αυτό το κάνουμε εμείς τα υποζύγια της κάθε εξουσίας - να ακούει τους ήχους του ωκεανού, τους αέρηδες σαν μουσική με όλους τους ήχους του πενταγράμμου καθώς διαβαίνουν και εισχωρούν σε κάθε επίγειο σχηματισμό, με θέα το γαλάζιο, το κόκκινο, το έντονο μπλε των βερβέρων, το εκτυφλωτικό ωχροκίτρινο του ήλιου, το άσπιλο κάτασπρο του χιονιού .... Άτλαντα, τώρα που το βάρος του κόσμου το κρατάμε εμείς, ο φραπές σου λείπει ή καλύτερα εκείνη η μέντα, αναμεμειγμένη με ένα αλκοολούχο ποτάκι που είδα να πίνει ο μαροκινός οδηγός του βαν μας σε μια στάση μας και πολύ το ζήλεψα, αλλά δεν κατάφερα τελικά να το γευτώ. Ίσως στην Τυνησία ή την Αλγερία, φτάνει ως εκεί η άπλα σου. Όταν θα χειμωνιάζει, με τους ασήμαντους που μας κυβερνούν, ίσως εμείς να έρθουμε σε σας, στην Αφρική, για να ζεσταθούμε, να τη βγάλουμε και φθηνότερα ή μήπως θα μας φερθείτε με την ίδια σκληρότητα που σας φερόμαστε, όταν φτάνετε εις τας Ευρώπας; 

Ποιηματάκι αφιερωμένο στη Βασιλομήτορα, μαμά μου (8/7/2022)

Οι φωτογραφίες από το γάμο του ανηψιού στις 8/7/2018. Μετά από τέσσερα χρόνια κι άλλα τόσα πεσίματα της μαμάς, οι συνθήκες της υγείας της άλλαξαν. Τότε με αφορμή τις φωτογραφίες με τις κόρες της έγραψα ένα μικρό και ασήμαντο, πλην εύστοχο κατά την κρίση μου στιχοπλόκημα:

Μάνα με τον κανένα γιο

και με τις τρεις σου κόρες

"Καμαρώνω" λες.

Είδες παιδιά, εγγόνια και δισέγγονα

λύπες, αλλά και πολλές χαρές

Σωστά, το λες.

Σήμερα που οι συνθήκες άλλαξαν, με σκωπτική διάθεση, το παρακάτω:

Μάνα με τον κανένα γιο

και με τις τρεις σου κόρες,

"καμαρώνω" λες.

Και λίγα λες.

Παιδιά, εγγόνια, δισέγγονα

λύπες,

αλλά χωρίς να το γνωρίζεις

-μια ζωή κλαψιάρα-

υπέρτερες οι χαρές.

Κόρη των κοριτσιών σου,

για όλα μπροστά αυτές.

Αισίως ενενήκοντα και δύο

κι ως φαίνεται εκατόν δύο

τι άλλο να θες;

Φροντίδα υγείας η Κικούκω

φροντίζουν επίσης η Φωφώ

και η Τιτούκω.

Ζεστασιά και θαλπωρή,

ίσως ολίγον τι λειψή.

Είν' κανόνας για τους γέρους

κάποτε μένουν χωρίς εταίρους.

Δύσκολα τα γηρατειά, εσύ πάλι καλά,

μια και τάχεις τετρακόσια,

κι αν ροδάνι δεν πάει πια η γλώσσα,

είναι τόσα τα ευχαριστώ,

που ξεχρεώνουν κάθε χρεωστικό.

Για τη συντροφιά γυναίκα,

έχουν οι κόρες υποχρεώσεις κι οφειλές,

που ατελείωτες είναι λες.

"Έτσι είναι η ζωή" θα πεις,

μα εγώ διαφωνώ

και σε αεροπλάνο πάλι θα ανεβώ.

Γκουρμέ και φρέσκα κάθε μέρα,

συναγωνισμός εις την μαγειρική,

τηλέφωνα, συνεννοήσεις,

ποιο πιάτο άραγε θα προτιμήσεις;

Καθαριότητα καλή,

πάντα ήσουν καθαρή, μα και μοσχοβολιστή.

Όλες, γυναίκα, θυγατέρες,

εκτελούμε χρέη του μεσιέ πιπί,

κι αν και δε ζεις στις Βερσαλλίες, 

έχεις γύρω σου κυρίες.

"Ξεντροπιάστηκα" μας λες,

μα τα ούρα δεν έχουν χρονικές αναστολές.

Μασαζάκια, μαξιλάρια, αλοιφούλες,

παμπεράκια, μωρομαντιλάκια, ρόλεϊ κι αρωματάκια,

οξυγόνο και μπατσάκια στα πλευράκια ...

Βασιλομήτορα σ' αποκαλώ

Κι από την Ελισάβετ μπέτερ έχω να πω.

Φορτηγά τα φάρμακα κι οι βιταμινούλες

Τριαξονικά με τονοτίλ, A, B, C και D ...

Τη ζήλεια προκαλείς

κι άλλοι θέλουν όπως εσύ,

μα χωρίς τίτλους, κορώνα και χαρτιά

πώς να έχουν τέτοια θεραπειά; 

Κατουρημένα κι άπλυτα οι κόρες, 

που όλα σου τα ξεχρέωσαν και κατιτίς με τόκο σου έδωσαν.

Ξενύχτια ατελείωτα σε κατ' οίκον νοσηλεία και νοσοκομεία

να μετράνε ανάσες και σφυγμούς,

να κλαίνε και να χαίρονται  μαζί με τους γαμπρούς

που κοντεύουν να σε φτάσουν,

όλοι και όλες προς τα γηρατειά,

άραγε θα έχουμε τέτοια τυχερά;

"Καμαρώνω" λες

Μα πώς να μην το λες,

μικρή μας κόρη και βασιλομήτορα συγχρόνως;

Και λίγα λες.

Porvoo, Finnland, μικρές διακοσμητικές πινελιές σε μια κουκλίστικη μικρή πόλη

 Πολλές οι διακοσμητικές πινελιές στο όμορφο Porvoo της Φινλανδίας. Δε θέλει και πολλά να δημιουργήσεις μια όμορφη γωνιά, μια μυλόπετρα, ένα λουλουδάκι, ένα πεζούλι, δεντράκια ολόγυρα, να την η πλατειούλα. Σε μας οι άχρηστοι, τίποτα και για τίποτα. Όσοι είναι από την Κόζιανη γνωρίζουν το ανέκδοτο πλατεία Αριστοτέλους, πλατεία Αυλιώτη ..., ήτοι ανύπαρκτες πλατείες, 10 τ.μ. στρωμένα με πλακάκι. Σα να μην υπάρχουν μυλόπετρες, στην αυλή του Λαογραφικού για παράδειγμα, που στέκονται αναξιοποίητες. Ιδέες για άνευ κόστους λύσεις υπάρχουν πολλές, αλλά δεν προτιμώνται, γνωστό το γιατί. Άχρηστοι και επικίνδυνοι για το καλό του τόπου.

Μουσείο σύγχρονης τέχνης στη Στοκχόλμη (Moderna Museet)

Στα μουσεία σύγχρονης τέχνης η διάθεση γίνεται πιο χαλαρή. Τα χρώματα, τα σχήματα, οι ευφάνταστες ιδέες, η δυσκολία στην προσέγγιση και στη σύλληψη του μηνύματος που εκπέμπουν, η δική μας άγνοια σε θέματα τέχνης επιτρέπουν ακόμα και το καλαμπούρι στον μεταξύ μας σχολιασμό. Στο μυαλό μου τα έχω ως μουσεία των χρωμάτων, της χαράς και της εύθυμης διάθεσης.

Το μουσείο Μοντέρνας Tέχνης της Στοκχόλμης (από τα καλύτερα της Ευρώπης μας είπαν) βρίσκεται στο νησάκι των τεχνών, το Skeppsholmen. Ενώνεται κι αυτό με γέφυρες με τα άλλα νησιά που αποτελούν το κέντρο της πόλης, αλλά είναι ιδιαίτερα ήσυχο νησάκι. Περνώντας μια γέφυρα είναι σαν να βρίσκεσαι στην εξοχή. Το πάρκο έξω από το Μουσείο σε προϊδεάζει με τα πολύχρωμα γλυπτά του, ενώ το ίδιο το κτίριο, ένα ισόγειο, μακρύ, ευρύχωρο, απλωμένο, λιτό και φωτεινό κτίσμα, σε κάνει να νιώθεις ζεστά και οικεία σαν να μπαίνεις στην πολυτελή μινιμαλιστική βίλα του Σουηδού φίλου σου. Η θέα από το εστιατόριο του Μουσείου είναι εκπληκτική (οι τιμές δε γνωρίζω)! Βλέπει προς τη μαρίνα του συγκεκριμένου νησιού, όπου εκατοντάδες κότερα, ιστιοφόρα, πλοιάρια-κατοικίες. Οι ιδιοκτήτες τους στα καταστρώματα, καλοκαίρι καιρός, συχνά τρωγοπίνουν κουβεντιάζοντας! Βλέπεις από κει και το νησάκι Djurgarden, τα κατάρτια του Vasa Museum και περίτεχνες επιστέψεις δημόσιων κτιρίων και ναών. Ευφορία ψυχής!

Τα έργα στο μουσείο ενδιαφέροντα, ασχέτως του επιπέδου της φιλοτεχνίας μας. Πολλά απ' αυτά Σκανδιναβών καλλιτεχνών, αλλά και έργα των Picasso, Modigliani, Andy Warhol, Matisse, Miro, Giacomo Balla ... έργα φωτογράφων. γλυπτά, κατασκευές.

Ανάμεσα στις αίθουσες έκθεσης των έργων υπάρχουν βιβλιοθήκες με υλικό για τους καλλιτέχνες και την τέχνη, υπάρχει μεγάλη άπλα στους χώρους, αίθουσες προβολών σύγχρονης τεχνογνωσίας, τέλεια όλα και πραγματικά αξίζει κανείς να το επισκεφτεί.

Υπάρχουν και όμορφα καφέ, κατάστημα πώλησης σχετικών με το μουσείο αντικειμένων, καθαρές τουαλέτες (παντού), είδος πρώτης ανάγκης για τους περιηγητές.

Αν και ζω στη χώρα του φωτός, ένα άλλο φως με συντρόφεψε σ' όλες αυτές τις διαδρομές και περιηγήσεις στις χώρες της Σκανδιναβίας, το φως του σεβασμού προς τη ζωή, τον άνθρωπο, τον πολιτισμό. Ακτινοβόλο έσω και έξω, φαντάζομαι ακόμα και στο σκοτάδι του Σκανδιναβικού χειμώνα. Είναι κι αυτό μια πρόκληση προς διαπίστωση.

Παγκόμιες μέρες, άλλη μία μεγάλη απάτη

 

Σε ησυχία δεν αφήνουν τον κόσμο. Παγκόσμια μέρα του πατέρα σήμερα,19 Ιουνίου, προχθές της μητέρας, κάθε μέρα κάποια, άνευ ουσίας, αλλά καταναλωτικής ή πληκτρογραφικής ή προπαγανδιστικής ή παραπλανητικής σημασίας. Συνήθως μας αγαπούν τα παιδιά μας κι ας μην μας το λένε. Μην τα δημιουργούμε υποχρεώσεις για ευχαριστίες και οφειλές, δε φταίνε. Όπως δε φταίμε πρωτίστως κι εμείς που αδηφάγοι, ούτως ή άλλως οργανισμοί, δημιουργούν παγκόσμιες φιέστες σε καθημερινή βάση για να σπαταλούν χρήμα, χρήμα, χρήμα, μόνο προς όφελος της άπατης κοιλιάς τους. Μήπως περιμένουμε να σωθεί ο κόσμος, ενώ συμμετέχουμε και αποδεχόμαστε όλα αυτά; "Βλακείες", λέει το παιδί μου (ποιον έμοιασε αυτό το παιδί;) και συμφωνώ απολύτως.

Οι ζητιάνοι της Πράγας ( Πράγα, Ιούνιος 2022)

Γονυπετείς ικέτες, βουβοί εντελώς, θερμοπαρακαλούν μόνο με τη στάση του σώματός τους για λίγα κέρματα. Δέχονται τσέχικες κορώνες, ευρώ, ντόλαρς .... Απρόσωποι, με το κεφάλι κρυμμένο σε τουριστικά πλακόστρωτα, καπελωμένοι με τζόκεϊ, κουκούλες και κυρίως από τη ζωή. Νέοι, θέλει σωματική ευρωστία η στάση αυτή που κρατάει ώρες. Όταν σηκώνονται, ω πόσο διαφορετικοί! Καμιά έκφραση του προσώπου τους δε θυμίζει ένα καημένο, έναν απόκληρο, έναν ανήμπορο. Μιλάνε ζωηρά με κάποιον συνάδελφο τους  ίσως που στέκεται σε άλλη περασιά. Για τις εισπράξεις; Κάποτε ζωο-οπαδοί της Σπάρτα ούρησαν κάποιον απ' αυτούς. Ποιον να λυπηθείς; Τα κυκλώματα της επαιτείας ή του ποδοσφαίρου; Ή όλους μας που δεν μπορέσαμε τίποτα να αλλάξουμε και βιαστικοί προχωράμε; Προχωράμε.

Τράμπαντ (Trabant) αυτοκίνητα ( Δρέσδη, Ιούνιος 2022)

Τράμπαντ αντίκες αυτοκίνητα στη Δρέσδη. Κατασκευάζονταν από το 1957 ως το 1991 στην ανατολική και για μικρό διάστημα στην ενιαία Γερμανία. Μια παρέα ταξίδευε μ' αυτά. Τα φωτογραφίσαμε και τα θαυμάσαμε.

Είναι κάτι που μ' αρέσει πολύ, θα ήθελα να ταξιδεύω με μικρές ταχύτητες, μέλος μιας ομάδας παλιών και καλοσυντηρημένων αυτοκινήτων, αντίκες τα λένε. Το Skoda Felicia το έχω 22 χρόνια. Θα γίνει αντίκα πριν ή μετά από μένα; 😆😆😆