Τα βιβλία που διάβασα τις εβδομάδες των "παθών" μου

Μου το είπε εξαρχής: "Αν ήμουνα στη θέση σου (δηλαδή κλινήρης για αρκετό διάστημα), θα είχα χορτάσει ύπνο και βιβλία." Και απ' όσο τον ξέρω τον άντρα μου, έτσι ακριβώς θα έκανε. Εγώ πάλι, ανήσυχη και ασιγούρευτη, ούτε να κοιμηθώ ούτε να συγκεντρωθώ για κάποιο διάστημα μετά το ατύχημα και τις επεμβάσεις. Χαρακτήρες και κράσεις!

Ευτυχώς σχετικά γρήγορα για τα κότσια μου ξεπέρασα το έντονο στρες που βίωσα και την καλή συμβουλή την ακολούθησα με μικρή καθυστέρηση.

Τα βιβλία που διάβασα, τα προτείνω με σύντομους σχολιασμούς σε φίλους που ενδιαφέρονται να διαβάσουν, γιατί κι εγώ τα επέλεξα με προσοχή για να αποφύγω την κακή συντροφιά, τους εκνευρισμούς για το τι κυκλοφορεί, την άσκοπη ανάγνωση, τα μισοδιαβασμένα βιβλία. Ένας πρόσθετος παράγοντας επιλογής των βιβλίων ήταν και οι δυνατότητες της δανειστικής βιβλιοθήκης σχολείου, που όρεξη να έχεις δηλαδή να διαβάζεις! 

Παπαδιαμάντη είχα να διαβάσω από τα εφηβικά μου χρόνια και καθώς δεν θυμόμουνα, αποφάσισα να τον ξαναδιαβάσω σε πιο κατάλληλη ηλικία για να απολαύσω την γλωσσική και πνευματική δεινότητα και τη συγγραφική μεγαλοσύνη του συγγραφέα. "Οι έμποροι των εθνών", "Η φόνισσα", "Η γυφτοπόύλα" (το τελευταίο προ του ατυχήματος) είναι μυθιστορήματα που δεν χρειάζονται συστάσεις. Όποιος δεν δυσφορεί με την καθαρεύουσα και την κατανοεί, θα τα απολαύσει. Καταφέρνει ο συγγραφέας να μεταφέρει τον αναγνώστη στην εποχή της κάθε μυθιστορίας, να αποδώσει τις συνθήκες που διαμορφώνουν τη δράση και τους χαρακτήρες, βασισμένος στη γνώση και τη μελέτη πηγών της ιστορίας ή παραδόσεων σε συνδυασμό με την μυθοπλαστική του ικανότητα και την βαθιά γνώση των στοιχείων που συνθέτουν τον άνθρωπο εκ φύσεως και βιωμάτων. Κοινό στοιχείο και στα τρία μυθιστορήματα η τραγική θέση και μοίρα των γυναικών σε διαφορετικές, αλλά άκρως ανδροκρατούμενες εποχές. 

Στο παρελθόν είχα διαβάσει τον "Φιλαράκο" του Γκυ ντε Μωπασάν. Εξαιρετικό βιβλίο! Είπα, λοιπόν, να διαβάσω ένα ακόμα βιβλίο του, που όμως δεν μου άρεσε τόσο όσο το προηγούμενο. "Μια ζωή" ο τίτλος του, θα έλεγα πιο γυναικείο, εννοώ δηλαδή ότι μια γυναίκα θα το διάβαζε με περισσότερη ευχαρίστηση από έναν άντρα. Κι όχι γιατί αναφέρεται στη ζωή μιας γυναίκας, γεμάτη ανατροπές που την οδηγούν από τα ψηλά στα χαμηλά κι απ' τα πολλά στα λίγα, αλλά γιατί θαρρείς ότι ο συγγραφέας στο βιβλίο αυτό βλέπει τα πάντα μέσα από το ρομαντικό ροζ χρώμα ή τη σκοπιά της ηρωίδας, ακόμα και τις εκτενείς και ωραίες περιγραφές της φύσης. Αριστοκράτες και σαφής διαχωρισμός των τάξεων, άνθρωποι που κατέχουν χωρίς να κοπιάζουν και άλλοι που δουλεύουν σκληρά για να επιβιώσουν, έρωτες από συμφέρον, κάλπικοι, νόμιμοι, παράνομοι, κρυφοί ..., ερωμένες και εραστές, σχέσεις εξάρτησης, η παντοδυναμία του χρήματος, η υποταγή στη μοίρα που όμως παραμένει ανατρεπτική ... και σταδιακά η ωρίμανση μέσα από τις αρνητικές κυρίως εμπειρίες της ζωής. Τελικά δεν ήταν και άσχημο, από ένα σημείο και μετά δεν μπορούσα να το αφήσω.

Για το Βολταίρο γνώριζα ότι υπήρξε σοφός, για την ακρίβεια ιστορικός, φιλόσοφος, συγγραφέας, ένα οξύ πνεύμα, ένας Διαφωτιστής. Και τα διαπίστωσα αυτά διαβάζοντας το έργο του "Ζάντιγκ". Πρόκειται για ένα παραμύθι απ' αυτά που διαδραματίζονται κάπου στην Ανατολή και που εμπεριέχει σε κάθε περιπέτεια του κεντρικού ήρωα τη σοφία της ζωής. Σε κάθε βήμα και πάθημα του Ζάντιγκ αποκαλύπτεται η αλήθεια των πραγμάτων και είναι τόσο φωτεινή που ξεγυμνώνει τον άνθρωπο, τις μύχιες σκέψεις και αδυναμίες του σε τέτοιο βαθμό που για να τις αντέξει ή να τις καλύψει γίνεται πονηρός, κακός, φθονερός, ύπουλος, εγωιστής, εκδικητικός ... διαχρονικά "χαρίσματα" του κόσμου μας. Ένα απόσταγμα σοφίας με τη μορφή παραμυθιού. Πολύ μου άρεσε! 

"Ο άγιος της μοναξιάς" της Ιωάννας Καρυστιάνη ήταν ένα ακόμα βιβλίο που διάβασα αυτές τις μέρες. Το δέλεαρ στάθηκε η πληροφορία ότι μιλάει για τη ζωή κάποιων καθηγητριών διορισμένων σ' ένα (απόμακρο το φαντάζομαι) νησί. Όλες τους ατυχήσασες και μόνες προσπαθούν να διασκεδάσουν τη μοναξιά τους ή να σώσουν τη ζωή τους πριν την εκπνοή του χρόνου. Πρωταγωνίστρια η Στέλλα που θα γνωρίσει έναν έρωτα ωραίο, μα παράξενο. Όταν τα παράξενα ξεδιαλύνουν και τα μυστήρια λυθούν, η ζωή αποκαλύπτει και πάλι το σκληρό της πρόσωπο και το βιβλίο γίνεται μια πραγματεία στη σχιζοφρένεια. Κοφτός λόγος και σκηνές σε μεταφέρουν γρήγορα από το ένα σκηνικό στο άλλο, από την μια δράση στην άλλη, από το ένα πρόσωπο στο άλλο, που όλα μαζί συνθέτουν την μικρή κοινωνία του νησιού με τις προσωπικές ιστορίες και τα δράματα του καθενός. Καλό κι αυτό το βιβλίο.

Τα υπόλοιπα που διάβασα τις μέρες των παθών μου, όπως τις λέω, θα τα συμπεριλάβω σε μια παράγραφο, γιατί ανήκουν στην κατηγορία των "εύκολων" αναγνωσμάτων. "Ο Λυτρωτής" του Τζο Νέσμπο και "Ο Ιεροκήρυκας" της Καμίλλα Λάκμπεργκ, αστυνομικά μυθιστορήματα, που όμως μου άρεσαν και τα απόλαυσα. Εξάλλου και οι δυο συγγραφείς αποτελούν εγγύηση στο είδος τους, κατά τη γνώμη μου.

Άσ' το το χεράκι σου, το μικρό σου χέρι...

.....και το μικρό χεράκι κρατούσε το δικό μου και κάναμε βόλτες, πολλές βόλτες. Αν το μεγάλο χέρι έσφιγγε λίγο παραπάνω το μικρό, τρυφερό χεράκι, "μη με σφίγγεις" έλεγε. "Δεν το κατάλαβα ότι σε σφίγγω" έλεγε το μεγάλο προστατευτικό χέρι, "αλλά είδα τα αυτοκίνητα και φοβήθηκα, μη μου φύγεις". Άλλες φορές πάλι, όταν φτάναμε σε κάποιο πάρκο ή σε κάποια πλατεία, το χεράκι ελευθερωνόταν κι έτρεχε να παίξει και να χαρεί.
Μετά επιστροφή στο σπίτι, με το σκηνικό να επαναλαμβάνεται. Και κάθε φορά το μεγάλο χέρι τραγουδούσε το συγκεκριμένο τραγούδι. Είχε καθιερωθεί σε κάθε βόλτα, σε κάθε έξοδο! Το μικρό χεράκι χαμογελούσε, όταν το άκουγε, μερικές φορές έλεγε: "ξαναπές το".
Όταν μεγάλωσε κάπως, άρχισε να αντιδρά: "πάλι τα ίδια" έλεγε ή "τι τραγούδια είναι αυτά", εννοώντας παλιοκαιρίστικα!
Μετά τα χρόνια πέρασαν κι άλλο και το πεταλούδι άνοιξε τα χεράκια του, έγιναν φτερά, πετάει και χαίρεται τη ζωή.
Το μεγάλο χέρι ευτυχώς έχει ένα άλλο χρυσό χέρι να κρατά. Είναι το χέρι που πειρακτικά, όταν βαδίζουν χέρι-χέρι, λέει: "το χεράκι σου να πιάσω κι ό,τι έχω ας το χάσω!"
Κι όπως κυλάει η ζωή φαίνεται πως κανείς δεν έχασε να κρατάει με αγάπη το χέρι του άλλου.

Τους στίχους του τραγουδιού έχει γράψει ο Αλέκος Σακελλάριος και τη μουσική ο Κώστας Καπνίσης:

Τα αποφθέγματα των ημερών (μετά το ατύχημα) στο σπίτι μας

"Υπομονή" και "κάνε ότι δε βλέπεις". Αυτά κυρίως ακούω κάθε μέρα, με συμπληρωματικά τα: "υπάρχουν και χειρότερα", "ό,τι περνάει ξεχνιέται", "τις ασκήσεις σου", "μη βιάζεσαι, θέλει χρόνο" "με το σακί έρχεται, με το βελόνι περνάει", "την αντιπηκτική, τις κάλτσες....κλπ".

Σε όλα έχουν δίκιο! Και τεράστια υπομονή χρειάζεται και πολύ χειρότερα υπάρχουν και οι περαστικές ταλαιπωρίες ξεχνιούνται και όλα σωστά και σοφά.

Συμπληρώνω μάλιστα πως "όσα φέρνει η ώρα, δεν τα φέρνει ο χρόνος όλος", "τα σχέδια είναι για να ανατρέπονται ή τα βλέπει η ζωή και γελά","νους υγιής εν σώματι υγιεί", "άμα σε θέλει η τύχη (χα)", "dum spiro spero"... και ο κατάλογος είναι μακρύς.

Στη φιλοσοφία, μετά τον πρώτο καιρό που δεν μπορούσα να αποδεχτώ και διαχειριστώ το ατύχημα μου, το έριξα κι εγώ, γιατί πώς αλλιώς να βγει;

Ένα θεματάκι με το "κάνε ότι δε βλέπεις" το έχω βέβαια! Γιατί φιλοσοφώντας περαιτέρω να συμπληρώσω ότι σαν λείψει η νοικοκυρά από το σπίτι ...είναι μια καλή ευκαιρία να αντιληφθούν ότι τίποτα δεν γίνεται μαγικά, αλλά με πολύ κόπο!

Κάποια αινίγματα απαιτούν τη σοφία του Ζαντίγκ

Αίνιγμα: "Απ΄όλα τα πράγματα του κόσμου, ποιο είναι το μακρύτερο και το βραχύτερο, το ταχύτερο και το βραδύτερο, το πιο διαιρετό και το πιο εκτεταμένο, αυτό που το καταφρονούμε πιο πολύ και πιο πολύ το νοσταλγούμε, αυτό που δίχως του τίποτα δε γίνεται, αυτό που τρώει καθετί μικρό και ζωογονεί καθετί μεγάλο;"

Ο Ζαντίγκ είπε πως είναι ο χρόνος. "Τίποτα δεν είναι πιο μακρύ" πρόσθεσε, "αφού αποτελεί το μέτρο της αιωνιότητας. Τίποτα δεν είναι πιο βραχύ, αφού δε φτάνει ποτέ για τα σχέδια μας. Τίποτα δεν είναι πιο βραδύ για όποιον περιμένει, τίποτα πιο ταχύ για όποιον απολαμβάνει. Εκτείνεται ως το άπειρο όταν μεγαλώνει, υποδιαιρείται ως το άπειρο όταν μικραίνει. Όλοι τον καταφρονούν κι όλοι λυπούνται όταν τον χάνουν. Τίποτα δε γίνεται χωρίς αυτόν. Ρίχνει στη λήθη ό,τι είναι ανάξιο να σωθεί, κι ό,τι σπουδαίο το απαθανατίζει."

Ζαντίγκ (Βολταίρος)

Σας ευχαριστώ πολύ όλους!

Για τα πάθια μου καλοκαιριάτικα τι να πω; Συνοπτικά περιγράφοντας τα: δύσκολα! Αλλά τα πολύ δύσκολα, κάποια εφιαλτικά για την κράση μου, τα άφησα πίσω και ο βαθμός δυσκολίας βαίνει μειούμενος. Συγγενείς, φίλοι, γνωστοί την καλή κουβέντα και τις ευχές για περαστικά μου τις δώσατε και με το παραπάνω! Σας ευχαριστώ πολύ και να ξέρετε ότι ο καλός ο λόγος στις δύσκολες στιγμές πιάνει πραγματικά τόπο κι είναι συγκινητικός!

Όταν με έβγαλαν από το χειρουργείο και όντας μισοναρκωμένη ακόμα, αυτό που έλεγα, όπως μου λένε, είναι "πονάω", αλλά κυρίως "σας ευχαριστώ πολύ όλους" Με κοροϊδεύουν βέβαια, γιατί κατά πως φαίνεται η γλώσσα δεν γυρνούσε ακόμα καλά και ευχαριστούσα όλους και προς πάσα κατεύθυνση κουνώντας περίεργα τα χείλη μου, όπως και με αναπαριστάνουν γελώντας πλέον! Εμένα όμως με εντυπωσιάζει και με χαροποιεί το γεγονός ότι η ευγένεια και η ευγνωμοσύνη προς τους σωτήρες και συμπαραστάτες μου λειτουργούσε ακόμα και στο μισοΰπνι  ή μισοξύπνι της νάρκωσης!

Σαν τον λαμπερό ήλιο η αγάπη στα δύσκολα!

Μέσα στην τόση φρίκη και στο θάνατο που τον μοιράζουμε απλόχερα μεταξύ μας οι άνθρωποι - ειρωνεία: μόνον για αδειανά πουκάμισα - τι μπορεί να πει μια ποδηλάτισσα που γκρεμοτσακίστηκε; Πολλά! Γιατί και οι πιο αρνητικές εμπειρίες, και κυρίως αυτές, μαθαίνουν και μερικές φορές είναι τα μικρά "θαύματα" που φωτίζουν τα πρόσωπα, τις δυνάμεις, τις αντοχές, τον νου του ανθρώπου και σε αναβαπτίζουν ή έστω σε δοκιμάζουν ως άνθρωπο μέσα από σαράντα κύματα και βάλε.

Το πιο βασικό: όταν η ζωή ανατρέπει την τακτοποιημένη καθημερινότητα και φέρνει πόνο και δοκιμασίες, τότε ανακαλύπτεις ξανά τους ανθρώπους που σ' αγαπάνε και τους αγαπάς στην πιο φιλάνθρωπη διάσταση τους. Πραγματικά τυχεροί (και τυχερή) όσοι αγαπιούνται και δέχονται βοήθεια και στήριξη στα πολύ δύσκολα. Χωρίς αυτά ο πόνος και οι δυσκολίες αποκτούν πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις και δεν είναι πάντα διαχειρίσιμα από τον παθόντα.

Μακάρι να μην υπήρχαν ατυχίες και πόνος στη ζωή μας, αλλά επειδή αυτό είναι αδύνατον, αγαπήστε και αγαπηθείτε. Ούτως ή άλλως, γιατί τίποτα πιο γλυκό! Η αγάπη διαπερνά ακόμα και τους τοίχους των χειρουργείων, των νοσοκομείων...φαντάζομαι και των πολύ πιο φριχτών που συμβαίνουν καθημερινά γύρω μας!

Η Οδύσσεια σε τρισδιάστατη απεικόνιση

Πηγή: https://www.greekteachers.gr/?p=29500

Αχ, αυτό το ξενύχτι!

"Πολλές ταινίες τρόμου βλέπεις"

ή "Φαντασία που την έχεις!", λέει καθησυχαστικά.

Το λέω κι εγώ : είναι της νύχτας τα καμώματα,

μα δεν γελώ,

γιατί είναι η κόρη μου ό,τι πλιότερο αγαπώ

κι αν την χάσω, θα χαθώ. Και κυριολεκτώ

Ανησυχώ, ανησυχώ, ανησυχώ
κι ό,τι πιο άσχημο περνάει το βράδυ απ' το μυαλό
μέχρι το νυχτοπούλι, ξημερώματα, να γυρίσει στο σταθμό.

Αχ, αυτό το ξενύχτι! (1)

Αχ, αυτό το ξενύχτι! Ανθυγιεινό, εξουθενωτικό και γεμάτο ανησυχίες και αγωνία για τον γονέα βέβαια και όχι για το παιδί που διασκεδάζει ως είθισται στην εποχή του. Και η εποχή απαιτεί η διασκέδαση των νέων να ξεκινά γύρω στα μεσάνυχτα και να τελειώνει τις πρωινές ώρες της επόμενης μέρας! Νομίζω ότι και στο ωράριο διασκέδασης των νέων στη χώρα μας, πρέπει να έχουμε μια ακόμα αρνητική πρωτιά, όπως αυτές στη διαφθορά, στην ατιμωρησία των οικονομικά ισχυρών, στην ανεργία, στα θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα, στα ζητήματα εκπαίδευσης και παιδείας, στο κάπνισμα....δηλαδή όλα τα κακά της μοίρας μας ή πιο σωστά της νοοτροπίας και της στάσης μας στη ζωή.

Ξενυχτάς και διάφορες μαύρες σκέψεις περνάν απ' το μυαλό σου, ειδικά αν έχεις κορίτσι. Γιατί τη νύχτα, όταν το σκοτάδι καλύπτει πρόσωπα και συμπεριφορές, η ισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα παύει να ισχύει, η γυναίκα ξαναγίνεται το ασθενές φύλο, το υποψήφιο και εν δυνάμει θύμα, αυτό που μπορεί να δεχτεί επιθετική συμπεριφορά από το αρσενικό. Δεν άκουσα ποτέ να γίνεται λόγος για επιθέσεις γυναικών σε άντρες ή για βιασμούς αντρών από γυναίκες. Αντίθετα αρκετά συχνά γίνεται λόγος για επιθέσεις, βιασμούς και δολοφονίες γυναικών που βρέθηκαν μόνες τους αργά τη νύχτα. Κάτι τέτοια σκέφτεται ο γονιός, όταν το παιδάκι του διασκεδάζει κι άντε μετά να του κολλήσει ύπνος!

Ξυπνώντας με κακή διάθεση χωρίς συγκεκριμένο λόγο

Αν τα κριτήρια για την ευτυχία εξακολουθούσαν να είναι Ηροδότεια, αν η Σολώνεια σοφία φώτιζε το νου, τότε η αίσθηση της ικανοποίησης, ακόμα και της χαράς για τη ζωή θα έπρεπε να ομορφαίνει την καθημερινότητα όσων κατάφεραν ή ευεργετήθηκαν από την τύχη να έχουν προνόμια όπως η υγεία, η οικογενειακή συνεννόηση και αγάπη, η κοινωνική αποδοχή και αναγνώριση και η δυνατότητα επιβίωσης. 

Αν κάτι λείπει από τα κριτήρια της ευτυχίας τα οποία κατέταξαν τον Τέλλο τον Αθηναίο ή τους Κλέοβη και Βίτωνα στους μακάριους της ζωής και εμποδίζουν κι εμάς πολύ συχνά να απολαύσουμε τα αγαθά μας είναι η ευημερούσα πολιτεία και ο μακάριος θάνατος για τον οποίο όμως κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πριν επέλθει. Ή και το ανικανοποίητο και ανήσυχο της ανθρώπινης φύσης που δεν εκτιμά το υπαρκτό, αλλά αποζητά ολοένα και περισσότερα, στα χρόνια μας κυρίως υλικά αγαθά, και τελικά χάνει τη χαρά της απόλαυσης των ήδη υπαρχόντων και κατακτηθέντων με κόπο και κόστος. Αναφέρομαι σ' αυτούς που ανήκουν στη μεσαία τάξη ή ακόμα και στους φτωχούς, αλλά όχι εντελώς άπορους, γιατί τους πολύ πλούσιους δεν τους λογαριάζω. Αυτοί ζουν διαφορετικά από τους πολλούς, πέρα και από τη φαντασία μας και η πολιτεία δυστυχεί για την δικιά τους και μόνον υλική ευημερία και απληστία.

Η ωραιότητα της παρθενίας τους (5)

"Λέγουσιν ὅτι οἱ θεοὶ δὲν δωροῦσι τέλειο τὸ εὐεργέτημα τῶν ἀγαθῶν φρενῶν εἰς τὴν κόρην, προτοῦ νὰ καταστῇ αὕτη γυνή. Περὶ σπουδαίων πραγμάτων δύναται ν᾽ ἀκούσῃ τις ὅταν εἶναι ἤδη σύνευνος καὶ μέλλει ὅσον οὔπω νὰ καταστῇ μήτηρ ἀγαθῶν τέκνων, βλαστῶν τοῦ ὑμεναίου. Ἀλλ᾽ εἰς κόρην τίς δύναται νὰ διηγηθῇ σοβαρὰ πράγματα; Ἡ κόρη εἶναι κούφη ὡς τὸ πτερόν, ἐλαφρὰ ὡς νεφέλη, εὐαπάτητος καὶ εὐπαγίδευτος ὡς στρουθίον." (Παπαδιαμάντης, Γυφτοπούλα, 1884). Αυτά σκεφτόταν ο Γεώργιος Γεμιστός Πλήθων, άντρας μορφωμένος, για την Αϊμά, τη γυφτοπούλα, τον 15ο αιώνα όμως, τα αυτά (περίπου) σκεφτόταν και η ίδια για το στρουθίον της τον 21ο!  Όμως στρουθίον ή γάτα; Γάτα με πέταλα και δεν είναι ψέμα! Άρα;

Άρα, παρόλα αυτά, με χίλιους τρόπους αυτή και όλες (οι μανάδες) προσπαθούν να πείσουν για την αναβολή του γεγονότος, είτε είναι πρώιμο, οπότε δικαίως, είτε είναι όψιμο, λησμονώντας ακόμα και το πρωιμότερο των δικών τους στιγμών, οπότε αδίκως. Στον ύμνο του υμεναίου κατά τους ακαδημαϊκούς χρόνους των στρουθίων τους παρουσιάζουν ανοχή, ευτυχώς, και αλίμονο, αν όχι και τότε!
Απ' την άλλη σιγά να μην τις ρωτήξουν, όταν έρχεται η ώρα!

Και πόσο τυχερές όσες τις τιμούν με την εκμυστήρευση των προσωπικών τους στιγμών και αποφάσεων! Μεγάλη κατάκτηση που προϋποθέτει δουλειά πολύ για να γυρίσει ο ήλιος που λάμπει τη δική τους χαρά και αλήθεια και προς αυτές. Και πόση πρόοδος που ο "κατώφυλλος" έγινε αγκαλιά γεμάτη συγκίνηση και κρυφά δάκρυα για το παιδί που αποχαιρετούν, αγκαλιά γεμάτη φόβους, προβληματισμούς, ευχές ... και καταφύγιο της αμηχανίας  τους την ώρα της εξομολόγησης.

"Ὅταν ἀναφθῶσιν αἱ δᾷδες τοῦ ἱμέρου καὶ ἀντηχήσῃ ὁ ὕμνος τοῦ ὑμεναίου, τότε τὸ στρουθίον συνελήφθη εἰς τὴν παγίδα, ἡ κόρη ὑπερέβη τὸν οὐδὸν τοῦ βίου, καὶ μετέστη ἀπὸ τοῦ προσκαίρου σταθμοῦ εἰς τὴν ἀληθῆ κονίστραν τοῦ ἐγκοσμίου ἀγῶνος. " (Παπαδιαμάντης, Γυφτοπούλα, 1884)

Περί Αρχαίων Ελληνικών ο λόγος

Πολύ κουβέντα έγινε για τα Αρχαία Ελληνικά και την κατάργηση τους στο Γυμνάσιο. Τελικά δεν καταργούνται, αλλά η διδασκαλία τους μειώνεται κατά μία ώρα τη βδομάδα κι έτσι οι τρεις ώρες Αρχαίων από το πρωτότυπο γίνονται δύο. Με τη συνήθη αξιοπιστία του το Υπουργείο Παιδείας, αρχικά ανακοίνωσε ότι η κομμένη ώρα των Αρχαίων θα δοθεί στη διδασκαλία της Νεοελληνικής Γλώσσας που από δίωρο μάθημα θα γίνει τρίωρο, πράγμα λογικό, να διδάσκονται και να ασκούνται δηλαδή οι μαθητές περισσότερο στη γλώσσα που καθημερινά χρησιμοποιούν παρά στη γλώσσα των αρχαίων Ελλήνων ή μάλλον την εξέλιξη της, όπως αυτή διαμορφώθηκε από τα ελληνιστικά χρόνια και εξής. Αλλά τελικά ούτε αυτό ισχύει, παρά μόνον για την α΄γυμνασίου. Από κάπου πρέπει να κόψουν ώρες για να περιορίσουν τις δαπάνες, γιατί περί αυτού πρόκειται, και η δυσκολία της διδασκαλίας και εκμάθησης των Αρχαίων, έδωσε ένα καλό πάτημα για να χρησιμοποιήσει το Υπουργείο κόφτη και στα Αρχαία Ελληνικά. 

Αυτά για φέτος, γιατί το ζήτημα μάλλον δεν κλείνει λόγω οικονομικής δυσχέρειας και κρίσης. Μήπως, λοιπόν, δεν χρειάζεται καν το δίωρο των Αρχαίων Ελληνικών, λένε  κάποιοι; Μήπως θα έπρεπε εντελώς να καταργηθεί η διδασκαλία τους στο Γυμνάσιο; Αν και φιλόλογος, θα προσπαθήσω να είμαι αντικειμενική και να περιγράψω την πραγματικότητα που βιώνουμε στα σχολεία σχετικά με το μάθημα:

ΑΛΜΠΑΤΡΟΣ ( Σαρλ Μπωντλαίρ )

Σαρλ Μπωντλαίρ

ΑΛΜΠΑΤΡΟΣ

Συχνά για να περάσουνε την ώρα οι ναυτικοί

άλμπατρος πιάνουνε, πουλιά μεγάλα της θαλάσσης,

που ακολουθούνε σύντροφοι, το πλοίο, νωχελικοί

καθώς γλιστράει στου ωκεανού τις αχανείς εκτάσεις.

Και μόλις στο κατάστρωμα του καραβιού βρεθούν

αυτοί οι ρηγάδες τ' ουρανού, αδέξιοι, ντροπιασμένοι,

τ' αποσταμένα τους φτερά στα πλάγια παρατούν

να σέρνονται σαν τα κουπιά που η βάρκα τα πηγαίνει.

Πώς κείτεται έτσι ο φτερωτός ταξιδευτής δειλός!

Τ' ωραίο πουλί τι κωμικό κι αδέξιο που απομένει!

Ένας τους με την πίπα του το ράμφος του χτυπά

κι άλλος, χωλαίνοντας, το πώς πετούσε παρασταίνει.

Ίδιος με τούτο ο Ποιητής τ' αγέρωχο πουλί

που ζει στη μπόρα κι αψηφά το βέλος του θανάτου,

σαν έρθει εξόριστος στη γη και στην οχλοβοή

μέσ' στα γιγάντια του φτερά χάνει τα βήματά του.

μτφρ. Αλέξανδρος Μπάρας 

(1906-1990)

Για περισσότερες μεταφράσεις του ίδιου ποιήματος:  http://www.sarantakos.com/language/par-albatros.html

Ο κυρ - Θύμιος και το ακορντεόν του

Καλοκαίρι, να μοσχοβολάει ο κήπος, να κάθεται ο κυρ- Θύμιος στην αυλή με το ακορντεόν του να παίζει και να γίνονται τα καλοκαιρινά βράδια μαγικά, τουλάχιστον στη δική μου μνήμη. Να είναι ο ουρανός γεμάτος αστέρια, να μοσχο-βολάνε οι τριανταφυλλιές, το γιασεμί, οι φλαμουριές....να μυρίζει το χώμα υγρασία μετά το βραδινό πότισμα των φυτών από την κυρα- Αρτεμισία και ο κυρ Θύμιος να παίζει, τανγκό και βαλσάκια, ενδεχομένως και άλλα τραγούδια ή μουσικές που έχουν σβηστεί από τη μνήμη μου. Παιδί του δημοτικού ήμουνα τότε, οι εικόνες όμως εξακολουθούν να είναι μαγικές όταν τις αναλογίζομαι και έντονα χαραγμένες στη μνήμη μου. Με θυμάμαι να χορεύω, όχι βέβαια βαλς και τανγκό, αλλά τους δικούς μου αυτοσχέδιους χορούς, να στροβιλίζομαι και να νιώθω ότι πετάω, ότι τάχα χορεύω υπέροχα....Ο ήχος του ακορντεόν συχνά έφερνε στην αυλή μας επισκέπτες από τη γειτονιά, που έρχονταν να απολαύσουν παρέα τη μουσική βραδιά και να σιγοτραγουδήσουν κάποιο σκοπό ή έφερνε άλλα παιδάκια της γειτονιάς που ήθελαν να χορέψουν.

Ερασμιακή προφορά της Αρχαίας Ελληνικής - Το προοίμιο της Οδύσσειας

Οι ξένοι προφέρουν τα αρχαία ελληνικά με τη λεγόμενη ερασμιακή προφορά (από το όνομα του Ολλανδού σοφού Έρασμου, του 16ου αιώνα). Η ερασμιακή προφορά είναι μια προσπάθεια προσέγγισης της αρχαίας προφοράς. Με άλλα λόγια, όταν προφέρουμε τα αρχαία ελληνικά με την ερασμιακή προφορά, δεν τα διαβάζουμε με τη νεοελληνική προφορά αλλά με τον τρόπο που υποθέτουμε ότι προφέρονταν στην αρχαιότητα. Για μας εδώ στην Ελλάδα αυτό ακούγεται παράξενα ή και ενοχλητικά, (α) γιατί δεν έχουμε συνηθίσει να ακούμε τα αρχαία ελληνικά με προφορά άλλη από τη νεοελληνική, και (β) γιατί ως μαθητές δε μάθαμε ποτέ ότι η ελληνική γλώσσα άλλαξε σημαντικά μέσα στο χρόνο, τόσο στην προφορά όσο και σε άλλες όψεις της (σύνταξη, λεξιλόγιο κλπ.). Και αυτό το δεύτερο ευθύνεται για τις συχνά βίαιες αντιδράσεις στην ερασμιακή προφορά των ξένων. Εμείς μπορούμε να συνεχίσουμε να διαβάζουμε τα αρχαία ελληνικά με τη νεοελληνική προφορά, αρκεί να ξέρουμε ότι οι αρχαίοι Έλληνες δεν τα πρόφεραν έτσι – ότι η γλώσσα άλλαξε μέσα στο χρόνο. Και αυτό δεν είναι καθόλου κακό. Όλες οι γλώσσες αλλάζουν μέσα στον χρόνο.

Η τελευταία που ερωτεύτηκα γυναίκα (Δημήτρης Νικηφόρου)

Να είσαι καλά, Δημήτρη Νικηφόρου!

Η τελευταία που ερωτεύτηκα γυναίκα έχτισε

στ' άφραχτα αμπέλια μου μια μάντρα από ξερολιθιά.
Την είπε αγάπη· 24 καλικαντζάροι μαυροτσούκαλοι
στοιβάξαν σαν τις πέτρες τα περισσά μου χρόνια το ένα πάνω στ’ άλλο κι έπειτα μες στο θρασύ της γέλιο από τα πίσω καθίσματα του τρένου
μου έβγαζαν τη γλώσσα περιπαιχτικά
ενώ κρατιόμουν όρθιος στις χειρολαβές:

Κι ήρθες με μια αγκαθωτή ομορφιά, σκέρτσο,
γράδα σωστά στην πουτανιά, ίσα που να τσιμπάει
στον ουρανίσκο. Να πίνεις, να μεθάς, να μη χαλιέσαι·
ήρθες με μάτια αμύγδαλα παιδιού,
που αθώα μένουν όσο παιδεύει το κουτάβι του, πείσμα χωριάτικο και στο κεφάλι μηχανή που τη δουλεύανε οι βάρδιες του διαόλου.
Με στήθια ήρθες στο μάρμαρο ολόγιομα, και ρώγες μοσχομύριστα κοράλλια·
πίσω χτυπούσε μια καρδιά σκληρό σφεντάμι κι ελάτι τρυφερό.
Ένα βιολί σπασμένο. Για λίγο τ' άκουσα να κελαδάει χωρίς χορδές μόνο για μένα.

Τίποτα συνταρακτικό ως εδώ!

H καλή νεράιδα

Κατοικεί πέρα από το ουράνιο τόξο, από τον κόσμο που γνωρίζουμε, στη Νεραϊδοχώρα. Στο πανέμορφο αυτό μέρος κατοικούν πλάσματα μαγικά. Πεταλούδες και μικρόσωμα ξωτικά χορεύουν γύρω από πολύχρωμα λουλούδια. Οι νεράιδες παίζουν πετώντας χαρούμενα στο γαλανό ουρανό.....κι όταν, λένε τα παραμύθια, κάποιος καλός κι αδικημένος άνθρωπος τις χρειάζεται, τότε σπεύδουν να βοηθήσουν. Με το μαγικό ραβδάκι τους μεταμορφώνουν τα ποντίκια σε άλογα, την κολοκύθα σε άμαξα, τα ράκη σε πριγκιπικά φορέματα.... πραγματοποι-ούν τα όνειρα και τις επιθυμίες κάθε πονεμένου και δυστυχισμένου....και του χαρίζουν χαρά και καλή μοίρα.

Το ερώτημα είναι αν και στη ζωή υπάρχουν καλές νεράιδες και μάλιστα ανώτερες απ' αυτές των παραμυθιών, που δε χρειάζεται να είσαι δυστυχής ή αδικημένος ή έστω καλός για να επέμβουν και να σε βοηθήσουν! Υπάρχουν; Για σκεφτείτε το. Προσπαθήστε να θυμηθείτε ποιος φροντίζει καθημερινά, άοκνα και αθόρυβα να εξασφαλίζει τις προϋποθέσεις και τις συνθήκες, ώστε η ζωή σας να είναι πιο άνετη, εύκολη, ήρεμη, ξεκούραστη, γλυκιά, ασφαλής.....που φροντίζει πριν από σας για σας! Τώρα σίγουρα το βρήκατε. Όμως εγώ θα συνεχίσω για να αναλογιστούμε και να αναγνωρίσουμε, για να πιστέψουμε στις νεράιδες, αυτές όμως που έχουν σάρκα και οστά, που δεν πετάνε ξέγνοιαστα και ανέμελα στα δάση, στα βουνά, στα ποτάμια....που ζουν στο σκληρό και άδικο κόσμο μας, που ζουν στο σπίτι μας και είναι δίπλα μας στα καλά και τα άσχημα, στις χαρές και τις λύπες, που κουράζονται πολύ και καθημερινά, που κάνουν το δύσκολο και το κοπιώδες να φαίνεται εύκολο και ασήμαντο, γιατί πολύ μας αγαπάνε, που συνήθως δε βρίσκουν κατανόηση και αναγνώριση για όσα προσφέρουν, αλλά τη δεδομένη άποψη ότι οφείλουν σαν νεράιδες που είναι να βοηθούν αενάως και αόκνως..... Έτσι έχουν τα πράγματα, αν όμως θέλετε οι νεράιδες να υπάρχουν στη ζωή σας, τότε να τις αγαπάτε και να τους το δείχνετε.

Αφορμή για το πόνημα στάθηκαν οι "βόλτες" στη Θεσσαλονίκη, όπου φοιτά το πεταλούδι. Επειδή λοιπόν δε χορταίνει να πετά και να γεύεται τους χυμούς της ζωής, η καλή νεράιδα (λέμε τώρα) ξεχνάει τις βόλτες στη Θεσσαλονίκη και κάθε φορά αντί για ξέγνοιαστες στιγμές με τον ήλιο ή έστω τ' αστέρια στα μαλλιά, φορά φακιόλι. "Η καλή νεράιδα" έλεγε το σημείωμα που άφησα. Λέτε να θυμώσει;

Από Ματίνα Γκούτζιου

Η ωραιότητα της παρθενίας σου (2)

Όμορφη, ψηλή κλπ ευειδή και ευχαρίεντα προσόντα, μαγνήτης έλξης του άρρενος μαθητικού πληθυσμού της μικρής επαρχιακής της πόλης. Ο τυχερός, όμορφος , ψηλός, αθλητικός και το νεαρό ζευγαράκι ταιριαστό εξωτερικά. Έρωτας φυσικά η αιτία, τόσο εύκολος, όταν οι ορμόνες της εφηβείας προβάλλουν σαν την θαλερή άνοιξη κάνοντας τη φύση και τη φαντασία των άγουρων νεαρών υπάρξεων να ανθίζουν και να μεστώνουν.

Τον θαύμαζε κάθε φορά που πετύχαινε καλάθια στα κακορίζικα αθλητικά τερέν της εποχής και ήταν θέμα χρόνου να πετύχει κι αυτός απ' τη μεριά του το πλέον επιθυμητό τρίποντο της καλαθοσφαιρικής του γοητείας. Μα έλα που στο τερέν του ζευγαριού εισχώρησε ένας κοντός, μπασμένος κυριολεκτικά για το άθλημα, μισή μερίδα μπροστά στον ντελικανή καλαθοσφαιριστή, αλλά πνευματώδης. Ό,τι του έλειπε σε μπόι, το αναπλήρωνε η ευφυΐα του και αγχίνους κατάφερε κυριολεκτικά στα τελευταία λεπτά του αγώνα ανάμεσα στους δύο αρσενικούς με μήλο της έριδας την κεχαριτωμένη, να σκοράρει.

Κι ο ίδιος δυσκολευόταν να το πιστέψει, τόσο που μετά το τεκταινόμενο ξενύχτησε αποθαυμάζοντας την. Όταν ξύπνησε και τον είδε να την κοιτά με τόση τρυφερότητα στη ματιά του, πολύ κολακεύτηκε, αλλά περισσότερο καθησύχασε για την επιλογή της.

Έρωτας, δυνατός και κτητικός, δυστυχώς αργότερα και ζηλόφθων απ' τη μεριά του. Την παρακολουθούσε στο κάθε της βήμα, ακόμα και με  τις παντόφλες την ακολουθούσε στη σχολή για να βεβαιωθεί για την πίστη της, αυτής που απέρριψε πλήθος  ντελικανίδων για έναν κοντό. Εν ολίγοις είδε κι έπαθε να ξεμπλέξει.

Η ωραιότητα της παρθενίας σου (3)

Γελαστή, χειμαρρώδης, πληθωρική και αθυρόστομη για την εποχή, έκανε που και που τις σεμνοπαρθένες συμμαθήτριες της να γκρινιάζουν κάπως, για τους τύπους και μόνον, για το τολμηρό της λεξιλόγιο, αλλά και να τεντώνουν τ΄αυτιά τους για να επιμορφωθούν στην αργκό. Οι πιο πολλές επιδίωκαν την παρέα της και ως ένα μέσο για να συναντηθούν σχολώντας "τυχαία" με τα αγόρια του αρρένων που τις έστηναν καρτέρι για να φλερτάρουν μαζί τους "τυχαία", γιατί πώς αλλιώς; Άλλος τρόπος δεν υπήρχε, είχε όμως αυτή τον τρόπο της.

Τον πιο όμορφο και περιζήτητο διάλεξε. Όλες τον ήθελαν και οι φήμες έλεγαν ότι αρκετές τις είχε καταφέρει. Κι όταν τα κατάφεραν κι οι δυο τους, "μα, που είναι;" της είπε. "Κι εγώ απορώ!" του απάντησε.

Και απορούσε πράγματι, αλλά ποιος θα την πίστευε! Την αλήθεια είπε, μα στα μάτια του έμοιαζε σαν το πιο μεγάλο ψέμα. Σε στήλη άλατος μετατράπηκε και τότε και κατόπιν ο "@#*@#^". Έψαξε, διάβασε, ρώτησε άσχετες, όσο και η ίδια, "φίλες" της. "Πώς ήταν, τι ένιωσαν, υπάρχει αίμα, πόσο;" Και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι γεννήθηκε χωρίς αυτήν την "@#*@*^@" κακοτεχνία της φύσης, αιτία δραμάτων, ιλαροτραγωδιών, κηλιδώματος, στιγματισμού, αισχύνης, ακόμα και φονικών. 

Χρόνια αργότερα σε μια κηδεία, κάποια άγνωστη την πλησίασε."Με θυμάσαι;" της είπε. Δεν τη θυμόταν. " Έμενα στην γειτονιά σας, όταν ήμαστε παιδιά...και πάντα, ακόμα και τώρα νιώθω τύψεις γι΄αυτό που σου έκανα." Τίποτα απολύτως δεν θυμόταν απ' αυτά που τα αυτιά της δυσκολεύονταν να πιστέψουν. Μια γιαλαντζί γιατρέσσα, παιδικής ηλικίας, υπήρξε ο διακορευτής της παρθενίας της! Η ηλικιωμένη κάργια που στεκόταν μπροστά της και της ζητούσε συγγνώμη! Τέτοια τύχη! Καλύτερα να τον πέταγε στα σκυλιά δηλαδή.

Ρώτησε και τη μάνα της την ίδια μέρα. Το περιστατικό γνωστό σε όλους τους μεγαλύτερους της οικογένειας, πλην της ιδίας. Την έτρεξαν τότε και σε γιατρό, λόγω αιμορραγίας, που μάλλον τους παρηγόρησε  κι αυτό κράτησαν στην συνείδηση τους για να την ησυχάσουν. Κανείς ποτέ δεν τόλμησε να ξαναθίξει το θέμα στο σπίτι της ή έστω να την ενημερώσουν, όταν μεγάλωσε αρκετά. Από ντροπή για την "παραμέληση ανηλίκου", όπως θα το έλεγαν σήμερα.

Το έθαψε κι αυτή το ζήτημα μαζί με το συχωρεμένο, γιατί τι να πεις και τι να μολογήσεις, "@##@^***@@**@^..........".

Η ωραιότητα της παρθενίας σου (4)

Όχι, ότι δεν θα μπορούσε να είχε βρει "και ένα και δύο και τρία και τέσσερα παιδιά...",  αλλά - ποιος τη φταίει -  προτίμησε υπάκουα να ασπαστεί τις απόψεις των γονιών και της "κάναν καιρό" κοινωνίας του χωριού της περί πρώτης νύχτας του γάμου, αμύριστου κρίνου, ανέγγιχτου λουλουδιού, του πρίγκιπος που θα ερχόταν την κατάλληλη στιγμή με αμάξι πολλών ίππων αντί ενός αλόγου, δουλειά, αξιόλογα περιουσιακά στοιχεία, ανάλογα βέβαια και της προίκας της νύφης.

Ακόμα και σήμερα, αειπάρθενος και έχοντας διανύσει τον μισό και πλέον αιώνα της ζωής της, εξακολουθεί να μην μιλά για άντρες, γιατί δεν είναι πρέπον και άλλωστε τι να πει, αλλά για την προίκα και το βιος της έχει να λέει και να παινεύεται. Για παράδειγμα όταν οι συνάδελφοι της φέρνουν το κολατσιό τους από το σπίτι τους, εκείνη παινεύεται για την ευπορία της λέγοντας ότι "να ο φούρνος κι ότι, άμα έχεις λεφτά, αγοράζεις από κει ό,τι επιθυμεί η καρδούλα σου", δηλαδή τυρόπιτες, σάντουιτς, κουλούρια κι άλλα δυσεύρετα και απλησίαστα  ή ότι την Κυριακή δεν χρειάζεται να μαγειρέψεις: "Σηκώνεις το ακουστικό, παραγγέλνεις κι άμα πληρώνεις, το φαγητό σου το φέρνουν σε πακέτο στην πόρτα σου."  Είναι αυτές οι "πολυτέλειες" που κάνουν τη ζωή της ξεχωριστή, γιατί ακόμα και τα χρήματα της άλλοι θα τα χαρούν, καθώς η αειπάρθενος δεσποσύνη τα κάνει μασούρια, υπάκουη ακόμα και σήμερα στις καλές συμβουλές των γονέων, ότι φασούλι, φασούλι γεμίζει το σακούλι. Εις επήκοον όλων κάθε τρεις και λίγο τηλεφωνεί στην τράπεζα για να ρωτήξει για το επιτόκιο - που, φευ, έχει καταποντισθεί  στο 0,001% - για τις προθεσμιακές καταθέσεις της κλπ τραπεζικά προσόντα που της εξασφαλίζουν ευτυχώς μια σιγουριά για το μέλλον, αλλά ουδέποτε της εξασφάλισαν την ευτυχία του παρόντος χρόνου της μίζερης και σπαγγοραμμένης ζωής της.

Ουδείς ενδιαφέρεται πλέον γι' αυτό το πολύτιμο αγαθό που διαφύλαξε ως κόρη οφθαλμού στη ζωή της και το οποίο έχει περιπέσει εντελώς στα αζήτητα, προκαλώντας μόνον τον γέλωτα ή εμπνέοντας ανέκδοτα, ενίοτε χυδαία. Εν ολίγοις, τον εμπαιγμό για την παρθενία της δεν τον γλίτωσε! Χίλιες φορές δηλαδή, να το είχε γλεντήσει, τότε που μπορούσε! Πλέον είναι αργά για δάκρυα, που δυστυχώς, έστω και κροκοδείλια, εξακολουθεί να τα χύνει γι΄αυτές τις ανήθικες που ξεπαρθενιάζονται με τον πρώτο τυχόντα. Με την παρθενία της να μείνει!

Άγιε Δημήτρη μου, Θεσσαλονίκη μου...

Το σπίτι μας στο κέντρο της πόλης - "στο ιστορικό κέντρο" μας είχε πει ο μεσίτης για να δώσει βαρύτητα στην τιμή του σπιτιού - πάνω από τον Άγιο Δημήτριο, τον άλλοτε Μυροβλύτη και νυν άρπα κόλλα(-ίτη), καθώς τα τάλιρα από τον λεγόμενο θρησκευτικό τουρισμό πέφτουν χωρίς κόπο και έξοδα καλλωπισμού και συντήρησης του περιβάλλοντος του ναού χώρου, που ούτως ή άλλως ασφυκτιά στριμωγμένος ανάμεσα στις πολυκατοικίες της αντιπαροχής του '70, ευτυχώς και κάποιες παλιότερες που ξεχωρίζουν κάπως για την αρχιτεκτονική τους.

Κάθε φορά που κατεβαίνω (από την ορεινή Κοζάνη) στη φοιτήτρια κόρη μου και κατηφορίζω από την Κασσάνδρου προς την Αριστοτέλους και την αγορά της Τσιμισκή, νιώθω το ίδιο συναίσθημα θυμού και απογοήτευσης για την ανικανότητα του κράτους να αναδείξει τα μνημεία και τις ομορφιές του τόπου και κάθε τόπου στη χώρα που μου 'λαχε να ζω!

Ο περιφραγμένος χώρος, πάνω από το ναό, ένας χορταριασμένος σκουπιδότοπος, ενόσω τα τουριστικά λεωφορεία με Ρώσους, ηλικιωμένους Έλληνες και άλλους Βαλκάνιους ως επί το πλείστον τουρίστες, αποβιβάζουν πιστούς προσκυνητές που πλουτίζουν τα ταμεία - παγκάρια του ναού με χρήμα που όμως υπεξαιρείται του εσοδούχου αγίου, ο οποίος εγκαταλείπεται με μόνα προσόντα την αγιοσύνη και τη δόξα του, ενώ τα έσοδα των τελετουργικών είναι άγνωστο πού και πώς καταλήγουν.

Βορειοανατολικά του ναού, εκεί που παλιότερα λειτουργούσε ο κινηματογράφος Αίγλη και πολύ παλιότερα λουτρά, τώρα λειτουργεί το "απόλυτο" όπως ενημερώνομαι "talk of the town" , ένα μπαρ-εστιατόριο δηλαδή, το οποίο δεν επισκέφτηκα (ούτε σκοπεύω) και το οποίο μπορεί ανακαινισμένο ως είναι από μέσα να είναι κούκλα, απ΄ έξω όμως παραμένει πανούκλα!

Βορειοδυτικά του ναού; Ωχ και αμάν, αμάν! Υπαίθριο πάρκινγκ αυτοκινήτων σε άθλια κατάσταση! Ένας σκουπιδότοπος με στρώματα σκουπιδιών που σαπίζουν παρκαρισμένα κι αυτά στο χώρο, χρόνια τώρα! Εδώ βέβαια που φτάσαμε, να μην νοιάζεται το κράτος για τον άνθρωπο, για τα σκουπίδια, ακριβώς πάνω από ένα μνημείο, θα νοιαστεί; Βρώμα και δυσωδία!

Η ανατολική πλευρά του ναού βλέπει σε πεζοδρόμιο και πολυσύχναστο δρόμο. Ε, δεν μπορεί παρά κι εδώ, κάτι να εντυπωσιάζει, για την ασχήμια του όμως! Σωλήνες από κλιματιστικά κι άλλες υδραυλικές και ηλεκτρικές εγκαταστάσεις επιδεικνύονται φωνάζοντας ότι κανείς εδώ δεν σέβεται τις αρχαιότητες και τα μνημεία. Όλα γίνονται πρόχειρα και κατά πώς καπνίσει τον κάθε μάστορα, που τι γνωρίζει ο δόλιος για να κατηγορηθεί.

Τέλος η επί της Αγίου Δημητρίου πλευρά του ναού, η νότια που αποτελεί και την κύρια είσοδο του, είναι η μόνη όμορφη. Κάτι σπασμένα μάρμαρα στα σκαλοπάτια, είναι σαν πταίσματα μπροστά στην απόλυτη εγκατάλειψη και ντροπή όσων δεν είναι η φάτσα, η φιγούρα κατά πως λέμε! Εξάλλου τα σπασμένα κομμάτια, αν υπήρχαν, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να ανοίξουν και κανένα κεφάλι (τρόπος του λέγειν), όσων κατά καιρούς δοξολογούν από άμβωνος ή ιερού ή δοξολογούνται στις πρώτες θέσεις καμαρώνοντας, τι άραγε;

"Τα Χιόνια του Κιλιμάντζαρο" ζεσταίνουν με την ανθρωπιά τους!

Μπορεί τα χιόνια του Κιλιμάντζαρο να μην τα αντίκρισε τελικά το πρωταγωνιστικό ζευγάρι της ταινίας, ωστόσο τους χιονάδες της ζωής τους αντιμετώπισε με τον τρόπο που τα αγαπημένα και ταιριαστά ζευγάρια αντιμετωπίζουν και κατά κάποιο τρόπο επιλύουν, προσαρμόζοντας τη ζωή τους στις όποιες νέες συνθήκες.

Μπορεί πάλι συμβολικά οι παγετώνες του Κιλιμάντζαρο να διατήρησαν άθικτες τις αξίες και το ήθος που κάνουν τη ζωή να λάμπει φωτεινή, ακόμα και μέσα στις αντιξοότητες. "Καλοί που είναι οι φτωχοί"! Ή τουλάχιστον στην περίπτωση του φιλμ, εμπνευσμένο από το ομώνυμο ποίημα του Βίκτορα Ουγκώ, όπως λέει ο σκηνοθέτης της ταινίας Robert Guédiguian: " Το τέλος του ποιήματος, το σημείο δηλαδή που ο φτωχός ψαράς αποφασίζει να υιοθετήσει τα παιδιά του πεθαμένου γείτονα και μετά ανακαλύπτει ότι η γυναίκα του πήρε την πρωτοβουλία και είχε ήδη μαζέψει τα παιδιά στο σπίτι, σου σπαράζει την καρδιά. Τόση καλοσύνη, τόση μεγαλοψυχία είναι παραδειγματικές. Υπάρχει ακόμα αυτή η αμοιβαία κατανόηση, αυτή η τρυφερή χειρονομία ανάμεσα στους δύο χαρακτήρες, τον άνδρα και τη γυναίκα, που είναι εξίσου γενναιόδωροι ».

Το κερασάκι μου

Fede Galizia

Κάθε παιδάκι παρίστανε ένα φρούτο και απήγγειλε ένα σχετικό ποιηματάκι. Το παχουλό, κόκκινο και στρογγυλοπρόσωπο αγοράκι παρίστανε το καρπούζι, το χλωμό και ψηλό κοριτσάκι τη μπανάνα, η Νικόλ, η φίλη της κόρης μου, όμορφη και ροδαλή το μήλο...και το δικό μου παιδί, λιανό και λεπτεπίλεπτο, σχεδόν εύθραυστο,  ήταν το κερασάκι! Μοναχοκόρη την έχω, οπότε έψαξα όλα τα εμπορικά παιδικών ρούχων για να της βρω ένα φουστανάκι με κερασάκια, χωρίς αποτέλεσμα. Απτόητη συνέχισα στα υφασματάδικα, για να ράψουμε τουλάχιστον ένα τέτοιο στο κερασάκι μου. Τίποτα κι εκεί, πέραν της πληροφορίας ότι στη Λάρισα τα αντίστοιχα καταστήματα έχουν μεγάλη ποικιλία υφασμάτων. Μια και δυο, λοιπόν, παίρνω τη μάνα μου (για βόλτα) και το εν αγνοία του μοντέλο, την κόρη μου, και ξεκινάμε για Λάρισα. Όπου είδα, μπήκα κι όπου δεν ήξερα, ρώτησα και πήγα, αλλά δυστυχώς τίποτα σε κερασάκι, ούτε σταμπωτό, ούτε κεντητό, ούτε αυτοκόλλητο, τίποτα! Φαίνεται πως τη χρονιά εκείνη οι σχεδιαστές υφασμάτων και παιδικών κοριτσίστικων ρούχων εξοστράκισαν από τις συλλογές τους το ανοιξιάτικο αυτό φρούτο! Από τη λώλα και υπερβολή της μάνας έμεινε το περιστατικό, να 'χουμε να διηγούμαστε και βέβαια video και φωτογραφίες από το κερασάκι επί σκηνής να απαγγέλλει το ποιηματάκι του μ' ένα ροζ φουστανάκι που όμως μπροστά είχε κοτσαρισμένο και καρφιτσωμένο ένα κεράσι από χαρτόνι, έργο των εξαιρετικών νηπιαγωγών που το παιδί μου έτυχε να έχει, όπως αντίστοιχα και όλα τα άλλα φρουτοπαιδάκια της παράστασης στα προνήπια, εν έτει 2000-2001.
Κάθε φορά, λοιπόν, που τέτοια εποχή καλωσορίζουμε τα κεράσια - "γερούς μας βρήκαν, γερούς να μας αφήσ'ν" έλεγε η γιαγιά μου την πρώτη φορά που έτρωγε κάποιο εποχικό φρούτο - ή βλέπω έναν τέτοιο πίνακα, θυμάμαι τις κερασοπεριπέτειες, τα κρεμασμένα στ' αυτιά μας κεράσια ως σκουλαρίκια στα μικράτα μας, αλλά κυρίως το μικρό κερασάκι επί σκηνής, όμορφο, ντελικάτο κι ανάλαφρο, όπως και το συγκεκριμένο φρούτο!

Λουκάς Γεραλής

Το πεταλούδι

Πετούν τα πεταλούδια

κι ανθίζουν τα λουλούδια...

Τραγουδούσε η κόρη μου σε εκδήλωση στο νηπιαγωγείο. Τότε ήταν χαριτωμένη, ένα γλυκό όμορφο κοριτσάκι που έπιανε σφιχτά το χέρι της μαμάς της...κλπ υπέροχα αυτής της μοναδικής σχέσης μάνας και κόρης.

Τη βλέπω σήμερα 19χρονη κοπέλα, πρωτοετή φοιτήτρια πια, την καμαρώνω και συγκινούμαι και μόνο που την αντικρίζω. Η σχέση και η αγάπη το ίδιο μοναδική....κλπ υπέροχα μεταξύ μάνας και κόρης. 

Σκέφτομαι όμως ότι το τραγουδάκι του νηπιαγωγείου της ταιριάζει καλύτερα τώρα. Ένα αέρινο πλάσμα, ένα πεταλούδι, μια νεράιδα που μαγεύει με την ομορφιά, το χαμόγελο, τη ζωντάνια... κλπ υπέροχα που βλέπει η μάνα στο παιδί της.

Τα μακριά λεπτά χεράκια της όπως τα κινεί μου θυμίζουν φτερά πεταλούδας που πετά και χαίρεται τη ζωή.

Η ομορφιά της πιο όμορφη απ' όλα τα λουλούδια του κόσμου, από ολόκληρη την πλάση... κλπ υπέροχα και μοναδικά που βλέπει η μάνα στο παιδί της.

Κι έτσι αυτό που κάποτε ήταν τραγουδάκι του νηπιαγωγείου, έγινε πραγματικότητα!

Σ' ευχαριστώ, παιδί μου.

Σημείωση: πραγματικότητα, τουλάχιστον για τη μαμά της. 

Από Ματίνα Γκούτζιου

Αντιεπαγγελματική συμπεριφορά

Μας ξεπάγιασε με το βαπορίσιο air condition ο οδηγός του λεωφορείου (από Κοζάνη για Θεσσαλονίκη), αλλά η νεαρή δικηγόρος με τη στεντόρεια φωνή της μας ζέστανε κάπως γνωστοποιώντας μας τις λεπτομέρειες ενός διαζυγίου. Όλα στη φόρα, χωρίς κανένα σεβασμό στον πελάτη και στα προσωπικά του δεδομένα! Η κυρία Ε.Ι. (ναι, μας έδωσε ακόμα και το ονοματεπώνυμο της!), που έχει δυο παιδιά, το ένα ενήλικο, αλλά το δεύτερο 17 χρονών και επομένως απαιτείται ορισμός της επιμέλειας του, που δεν έχει περιουσιακά στοιχεία, που μάλλον πάει για συναινετικό, που εφόσον είναι συναινετικό θα της κοστίσει περί τα 800 € (ούτε να χωρίσεις δεν μπορείς με την κρίση!), που βέβαια να μην νομίζει, το ποσό αντιστοιχεί σε παράβολα και ΦΠΑ και ότι η ίδια δεν βγάζει τίποτα ... 

Εννοείται ότι όλοι για τα λεφτά δουλεύουμε, αλλά παντού απαιτείται και ήθος, λίγη διακριτικότητα εν προκειμένω και ενημέρωση της κυρίας-πελάτισσας για την αδυναμία καλής επικοινωνίας λόγω συνθηκών, των ακούσιων ωτακουστών του λεωφορείου. Απίστευτο θράσος, μεγάλο κοράκι! Κυρία Ε.Ι., μακάρι να σας γνώριζα, για να σας ενημερώσω για το εν αγνοία πάθημα σας και να σας γλιτώσω από τα νύχια της! Μας-σας έδωσε και τη διεύθυνση του γραφείου της εξάλλου, αχρείαστο να είναι στον καθένα!

Είναι η γιορτή της μητέρας και συγκινούμαι με ό,τι κι αν διαβάζω για τη μάνα!

Αγάπη, προσφορά, προστασία, συμπόνια, συγχώρεση, παρηγοριά, ανιδιοτέλεια, θυσία ... (λέει η μάνα)

Καταπίεση, πρήξιμο, γκρίνια, κήρυγμα, κασέτα, ασχετοσύνη, φόρτωμα ... (λέει το παιδί)

Γλυκές κουβέντες, κανακέματα, αγκαλιές, φιλιά, λαχτάρα, καμάρι ... ( εκφράζει η μάνα)

Φωνές, κράξιμο, πικρές κουβέντες, σκούπισμα ακόμα και του φιλιού...( εκφράζει το παιδί)

Μετά θάνατον ή στο f/b ή σε κάποιο σημειωματάριο ή μεταξύ φίλων ή την παγκόσμια μέρα της γιορτής της εκφράζονται όλα τα συναισθήματα και η ευγνωμοσύνη για την φύση της με ένα τηλεφώνημα, μια δημοσίευση ή μια ανθοδέσμη.

Γιατί είναι τέτοιο το μέγεθος αυτού του ενστίκτου που η μάνα υπερβάλλοντας εαυτόν καθημερινά δεν το εκφράζει πάντοτε σωστά και το παιδί σαστίζει και δεν μπορεί να το διαχειριστεί.

"Μαμά μου"

Με το μπαστουνάκι της στο χέρι - "το τρίτο πόδι" όπως λέει - εδώ και κάποια χρόνια η μαμά μου (86 χρονών σήμερα) ζει με απλές, καθημερινές συνήθειες που πλέον είναι μικρά κατορθώματα! Όπως η βόλτα στα καταστήματα του κέντρου για την αγορά κάποιου δώρου!

-"Για πού το 'βαλες, καλέ, πάλι;" την αιφνιδίασα και την επέπληξα περιπαικτικά σαν μαθητριούλα που έκανε σκασιαρχείο, συναντώντας την τυχαία στο δρόμο.

-"Ε να, είπα να πάω ως τον..., να περπατήσω και λίγο" είπε απολογητικά, μ' εκείνο όμως το φωτεινό χαμόγελο που ποτέ δεν έφυγε από το πρόσωπο της, όταν η διάθεση της είναι καλή!

-"Ε, άντε να σε συνοδεύσω" της είπα και το πρόσωπο της έλαμψε ακόμα περισσότερο από χαρά!

Είναι να μη συγκινείσαι!

Δικαιολογούμαι για να με αντέξω

Απίστευτες δικαιολογίες επινοεί ο άνθρωπος, μηδενός εξαιρουμένου, για να συγχωρήσει τον εαυτό του και να μπορεί να σηκώνει το φορτίο των ευθυνών του. Η συχνότητα και το μέγεθος των δικαιολογιών που καλύπτουν τα λάθη μας εξαρτώνται από το ηθικό ανάστημα, τον εγωισμό και την πνευματικότητα του καθενός και όχι από την ηλικία.

Μικρό παιδί ο έρωτας στα φερσίματα του

Στ' αλήθεια δεν υπάρχουν χαριτωμένες ομοιότητες ανάμεσα στις απαρχές του έρωτα και στις απαρχές της ζωής; Δε νανουρίζουν το παιδί με γλυκά τραγούδια και τρυφερές ματιές; Δε του λένε θαυμάσιες ιστορίες, που χρυσώνουν το μέλλον του; Η ελπίδα δεν ξεδιπλώνει αδιάκοπα τις αστραφτερές φτερούγες της για το παιδί; Κι εκείνο δε χύνει διαδοχικά δάκρυα χαράς και λύπης; Δε στήνει καβγάδες για το τίποτα, για τα χαλίκια που μαζεύει πασχίζοντας να χτίσει κινητά παλάτια, για τα μπουκέτα τα λουλούδια, που τα ξεχνάει στη στιγμή μόλις τα κόψει; Δεν είναι άπληστο ν' αδράξει το χρόνο, να προχωρήσει στη ζωή; 

Ονορέ ντε Μπαλζάκ (Ευγενία Γκραντέ)

" Δυο Ημέρες, Μια Νύχτα " ο χρόνος για την εξασφάλιση μιας θέσης εργασίας

Στη Γαλλία της καθημερινότητας και του μόχθου οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν, όπως σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες - γιατί αλλού τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα - τα ίδια προβλήματα. Τεχνοκρατική και ανάλγητη εργοδοσία που λογαριάζει αριθμούς, καθόλου όμως τους ανθρώπους. Αυτούς τους έχει για να τους εκμεταλλεύεται και να τους απομυζεί. Έχει  μάλιστα τον τρόπο η εργοδοσία να ενσπείρει τον φόβο, το μπαμπούλα της απόλυσης και της ανεργίας, ώστε οι αντιδράσεις για το δίκιο του εργαζόμενου να περιορίζονται ή και να εξαφανίζονται. Διαιρεί και βασιλεύει, όπως κάθε πηγή εξουσίας. Ο φοβισμένος κι απελπισμένος δύσκολα σηκώνει κεφάλι κι αν ναι, πόσοι είναι αυτοί, που μολονότι αντιμετωπίζουν κοινά προβλήματα, θα τον στηρίξουν;