Σύνδεσμοι (παρατακτικοί και υποτακτικοί), Αναφορικές αντωνυμίες και επιρρήματα, ερωτηματικές αντωνυμίες και επιρρήματα. Λέξεις που εισάγουν δευτερεύουσες προτάσεις.

Σύνδεσμοι

		Είδη	Σύνδεσμοι
Παρατακτικοί		1. Συμπλεκτικοί	και/κι, ούτε, μήτε (και ουδέ, μηδέ σε παλαιότερα κείμενα)
		2. Διαχωριστικοί	ή, είτε
		3. Αντιθετικοί	αν και, αλλά, μα, παρά, όμως, ωστόσο, ενώ, μολονότι, μόνο (που)
		4. Συμπερασματικοί	λοιπόν, ώστε, άρα, επομένως, οπότε
		5. Επεξηγηματικός	δηλαδή
Υποτακτικοί	Χρησιμοποιούνται στις ονοματικές προτάσεις	6. Ειδικοί	πως, που, ότι
		7. Ενδοιαστικοί (ή διστακτικοί)	μη(ν), μήπως
		8. Βουλητικός	να
	Χρησιμοποιούνται στιςεπιρρηματικές προτάσεις	9. Χρονικοί	όταν, ενώ, καθώς, αφού, αφότου, πριν (πριν να), μόλις, προτού, ώσπου, ωσότου
		10. Αιτιολογικοί	γιατί, επειδή, αφού, τι (ποιητικό)
		11. Υποθετικοί	αν/εάν, άμα
		12. Τελικοί	να, για να
		13. Αποτελεσματικοί	ώστε (να), που
		14. Εναντιωματικοί / παραχωρητικοί	αν και, ενώ, μολονότι
		15. Συγκριτικός	παρά

Αναφορικές αντωνυμίες

Αναφορικές λέγονται οι αντωνυμίες με τις οποίες ολόκληρη η πρόταση αναφέρεται σε μια λέξη. 

Αυτές είναι: τα άκλιτα που, ό,τι (π.χ. πού είναι τα παιδιά; (κοίταζε σαν παιδί που τα καταλαβαίνει όλα, μάζευε ό,τι έβρισκε, κ.λ.π.)

1. ο οποίος, η οποία, το οποίο (π.χ. το σχολείο στο οποίο έμαθε τα πρώτα του γράμματα, ο γιατρός του χωριού).

2. όποιος, όποια, όποιο (π.χ. όποιος έρθει πρώτος, θα πάρει το κύπελλο, όποια γράψει καλύτερα, θα κερδίσει ένα ταξίδι, κ.λ.π.

3. όσος, όση, όσο (π.χ. φάε όσο θέλεις, τράβα με όση δύναμη μπορείς, ας είναι όσοι θέλουν, κ.λ.π.).

Αναφορικά επιρρήματα

Τοπικά: εκεί που, όπου, οπουδήποτε 

Χρονικά: τότε που, όποτε, οποτεδήποτε 

Τροπικά: όπως, καθώς, ως, σαν 

Ποσοτικά: όσο, οσοδήποτε

Ερωτηματικές Αντωνυμίες

τι,   ποιος -α -ο,  πόσος -η -ο

Ερωτηματικά επιρρήματα

Τοπικά: πού; (πούθε; )

Χρονικά: πότε;

Τροπικά: πώς;

Ποσοτικά: πόσος

Παρατακτική σύνδεση

Σύνδεσμοι 

Συμπλεκτικοί: και, ούτε, μήτε, ουδέ, μηδέ.   π.χ. Είμαστε καλά και βαδίζουμε 

Διαζευκτικοί: ή, είτε.   π.χ. ή μου το φέρνεις ή φεύγω

Αντιθετικοί: αλλά, όμως, μα, παρά.    π.χ. Δε θα χιονίσει, αλλά θα βρέξει. 

Συμπερασματικοί: λοιπόν, ώστε.  π.χ. Όπως φαίνεται ήρθαν όλοι. Λοιπόν, τι περιμένουμε;

Υποτακτική σύνδεση

Σύνδεσμοι 

Ειδικοί: ότι, πως   π.χ. Μου είπε ότι αύριο θα ταξιδέψει

Βουλητικοί: να      π.χ. Ήθελε να πάω στο μαγαζί του. 

Αποτελεσματικοί ή συμπερασματικοί: ώστε (να), που (να), να, για να  

π.χ.Μιλά πολύ σιγά, ώστε μόλις ακούγεται.

Υποθετικοί: αν, εάν  π.χ. Αν με ρωτήσει, θα του απαντήσω.

Εναντιωματικοί ή παραχωρητικοί: αν και, ενώ, μολονότι, και ας, ας, μόλο που, ή και αν, και να, που να... 

π.χ. Και να μη μου το ΄λεγες, εγώ θα περνούσα.

Χρονικοί: όταν, όποτε, πριν , ώσπου να, καθώς, αφού, αφότου, μόλις, προτού, ώσπου, ωσότου, όσο που, άμα ή με λέξεις και εκφράσεις: την ώρα που, όσο που να, έως ότου... 

π.χ.Όταν γίνεις καλά θα βγούμε έξω.

Αιτιολογικοί: γιατί, επειδή…  π.χ.  Δε θα ‘ρθω, γιατί είμαι άρρωστος.

Τελικοί: να, για να   π.χ. Να πάμε, για να τον δούμε

Πλάγιοι ερωτηματικοί: ποιος, που, αν, τι…  π.χ. Ρωτούσε τι θέλουμε.

Ενδοιαστικοί: μη, μήπως  π.χ. Φοβάμαι μην αρρωστήσω.

Αναφορικοί: που, ο οποίος,α,ο, όσος,η,ο, ό,τι  π.χ. Θέλω, αυτόν που θα ψηφίσω

Ασύνδετο σχήμα

Έχουμε όταν συνδέονται πολλές προτάσεις μεταξύ τους με κόμμα.

π.χ. Χόρευαν, έτρεχαν, περνούσαν καλά.

Ασκήσεις: http://pilavakis.net/syndesiprotaseon.htm