ΔΑΣΥΝΟΜΕΝΕΣ ΛΕΞΕΙΣ

Όταν ήμουν μαθήτρια, για να μαθαίνουμε πιο εύκολα τις δασυνόμενες λέξεις, μας τις έδιναν με τη μορφή μικρών ποιητικών κειμένων, ένα ποιηματάκι για το κάθε φωνήεν. Η ομοιοκαταληξία, ο ρυθμός και οι πολλές φορές που επαναλαμβάναμε αυτά τα ποιηματάκια, βοήθησαν να τα θυμάμαι μέχρι σήμερα. Μέχρι τώρα τα ποιηματάκια αυτά, τα έγραφα στον πίνακα για να τα μαθαίνουν κι οι μαθητές μου. Στο διαδίκτυο βρήκα πιο εμλουτισμένες μορφές (τα ποιημάτάκια που θυμόμουν εγώ, ήταν πιο σύντομα), τις οποίες και παραθέτω:

ᾋδης, ἅγιος, ἁβρός,

αἷμα, ἅμαξα, ἁδρός,

ἅμα, ἁμαρτάνω, ἅπαξ,

ἅλυσις, ἁρπάζω, ἅρπαξ,

ἁψίς, ἁπλώνω, ἁπαλός,

ἅλας, Ἁλικαρνασσός,

αἵρεση καὶ ἁμαρτία,

ἅμιλλα καὶ ἁρμονία,

ἅλωση κι ἁψιμαχία,

Αἷμος, ἅρμα καὶ ἁρμός,

ἁπλοῦς, ἅλμα καὶ ἁπτός,

ἅλως, ἅρπα καὶ ἁγνός.

Ἕνα, ἕξι, ἑκατό,

ἕδρα, ἕλκος, ἑρπετό,

Ἕκτωρ, Ἕλλη καὶ Ἑλλάς,

Ἑλικών καὶ ἑβδομάς
ἕλος, εἵλωτας, Ἑλένη,
ἕνωσι καὶ εἱμαρμένη,
ἑορτή, ἑστία, Ἑρμῆς,
ἑαυτός, εὑρίσκω, ἑξῆς,
ἑπτά, ἑσπέρα, ἑρμηνεία,
ὁ ἑταῖρος κι ἡ ἑταιρεία
Ἕβρος, εὕρημα, ῾Εβραῖος,
ἑπομένως καὶ τὸ ἕως


Ἥλιος, ἡμέρα, ἧλος,
ἧττα, ἧπαρ, Ἥρα, ἥρως,
ἥμερος, ἡδονή, ἡνία,
ἥσυχος καὶ ἡλικία,
Ἥβη καὶ Ἡσίοδος,
ἡγοῦμαι καὶ ἡγούμενος,
ἥμισυς, Ἡρόδοτος, ἡδύς,
Ἥφαιστος, ἡφαίστειον,
Ἡρώδης κι Ἡρακλῆς.

Ἵππος, ἵνα, ἱερός,
Ἱερουσαλήμ, ἱδρώς
ἵπταμαι καὶ ἱλαρός,
ἵσταμαι καὶ ἱκανός
ἱερεύς καὶ ἱκεσία,
ὁ ἱέραξ κι ἡ ἱστορία,
ἱμάντας, ἵλεως, ἱστίο,
ἱμάτιον, ἰστός, ἱδρύω.


Ὅμοιος, ὁμοῦ, ὁδός,
ὅρκος, ὅπλον, ὁρμαθός,
ὅρμος, ὅριον, ὁρμή,
ὅμως, ὅσιος, ὁπλή,
ὅμιλος, ὁμίχλη, ὁμαλός,
ὅρασις, ὁμὰς καὶ ὁδηγός,
Ὅμηρος, ὁρίζω, ὅρος (ὁ),
ὅσος, ὅστις, ὅτε, ὅλος


Ὥρα, ὥριμος, ὡραῖος,
ὡς καὶ ὧδε,
ὡσἀν καὶ ὥστε


Δασεία παίρνουν επίσης οι λέξεις:

• που είναι παράγωγες των παραπάνω λέξεων ή σύνθετες με α΄συνθετικό τις λέξεις αυτές.
• που αρχίζουν από υ ή ρ.
• τα άρθρα ο, η, οι, αι.
• οι δεικτικές αντωνυμίες: ούτος, αύτη, όδε, ήδε, οίδε, αίδε.
• οι αναφορικές αντωνυμίες και τα αναφορικά επιρρήματα.
• οι επιμεριστικές αντωνυμίες: έτερος, εκάτερος, έκαστος και οι λέξεις που σχηματίζονται απ' αυτές.
• οι τύποι της προσωπικής αντωνυμίας: ημείς, ημών κλπ (πληθ. α΄και  β΄προσώπου) και ο εν. του γ΄προσώπου ( ού, οί, έ).
• οι σύνδεσμοι: έως, ηνίκα, ίνα, όμως, οπότε, όπως, ότε, ότι, ως, ώστε.
• τα αριθμητικά: είς, έν, έξ, επτά, εκατόν και τα παράγωγα τους.